Sprawne i skutecznie działające hamulce to podstawa bezpiecznej jazdy samochodem. Sprawdzamy jaką rolę spełniają dobrze działające hamulce w zapobieganiu zdarzeniom drogowym.
Kilka słów o historii hamulców
W jaki sposób wynaleziono hamulce oraz kto był ich pomysłodawcą? Geneza pierwszych tego typu komponentów nie jest do końca znana. Wiadomo, że współczesna historia hamulców sięga m.in. powozów napędzanych końmi. W takich pojazdach już od setek lat wykorzystywano prymitywne układy hamulcowe, dzięki którym można było w awaryjnej sytuacji zatrzymać wóz, szczególnie gdy zwierzęta nie chciały się same przystopować. Wykorzystywano wówczas najprostsze mechanizmy ręczne, które przenosiły energię i dzięki sile tarcia zdołały wpływać na zatrzymanie się kół. Jak po czasie zauważono, tego typu rozwiązania były zawodne i nie zapewniały skutecznego działania w niektórych warunkach drogowych.
Pierwsze hamulce w motoryzacji, a więc stosowane w pojazdach mechanicznych, również nie były wystarczająco skuteczne. Produkowano je z materiałów, które szybko się zużywały, a nawet były szkodliwe dla ludzi i otoczenia. Mowa m.in. o azbeście, który w momencie ścierania, uwalniał do powietrza rakotwórcze cząstki pyłowe. Jednym z pierwszych wynalazców hamulców samochodowych był F. W. Lanchester, którego patent obejmował klocki stworzone ze stopu miedzi. Jak można się domyślać, takie rozwiązanie nie było do końca udane. Mimo to pozwoliło na udoskonalanie pomysłu w przyszłości. Nowoczesne systemy hamujące pojawiły się w drugiej połowie XX wieku, zaś w ostatnich kilku latach, jeszcze bardziej zaczęto rozwijać technologię, która ma na celu skrócenie drogi hamowania pojazdów.
Czym wyróżniają się hamulce bębnowe?
Obecnie stosuje się przede wszystkim dwa rodzaje hamulców: tarczowe oraz bębnowe. Działają one w układach pneumatycznych oraz hydraulicznych. Szczególną uwagę chcielibyśmy poświęcić hamulcom bębnowym, które są rzadziej stosowane w nowych samochodach osobowych, ale mimo to wciąż można je spotkać w wielu maszynach, urządzeniach i pojazdach (na osi tylnej). Ich praca polega na dociskaniu wewnętrznie ulokowanych szczęk w kierunku bębna. Dzieje się to na zasadzie rozpierania, czyli niejako rozciągnięcia szczęk do bębna. Po zwolnieniu pedału hamulca następuje powrót układu do początkowego stanu. Jest to możliwe dzięki sprężynie naciągowej działającej w jednej płaszczyźnie. Więcej na temat ich funkcjonowania można przeczytać tutaj: hamulce bebnowe jak działaja.
Jak hamulce przeciwdziałają wypadkom drogowym?
Wysokiej jakości hamulce, które działają w sposób sprawny, przyczyniają się do uruchomienia procesów, polegających na wytracaniu przez pojazd prędkości. Po naciśnięciu hamulca nożnego (najczęściej) dochodzi do zaciskania się szczęk lub klocków. Dzięki tarciu pojazd mechaniczny traci swoją prędkość i zwalnia, w razie konieczności także do całkowitego zatrzymania. Hamulce bezpośrednio przyczyniają się do zwiększenia bezpieczeństwa w ruchu drogowym. Kontrolowanie zmniejszenie prędkości, szczególnie w sytuacji nagłej, pozwala na uniknięcie kolizji lub wypadku. Dodatkowo, systemy EBD czy ESP pozwalają na synchroniczną pracę układu i zwiększają jego skuteczność, np. w trudnych warunkach drogowych. Regularna konserwacja układu i sprawdzanie stanu technicznego komponentów to bardzo ważne obowiązki, których nie można zaniedbać. Zużywający się hamulec może dawać różne objawy: piski, uczucie nierównomiernego hamowania, skręcanie pojazdu po wciśnięciu pedału, ślizganie się i wiele innych. Żadnego z tych symptomów nie warto ignorować, szczególnie jeśli wraz z takimi odczuciami idzie w parze dłuższa droga hamowania.
Artykuł zewnętrzny.
