Czy jesteśmy sami we Wszechświecie? Naukowcy starają się namierzyć egzoplanety, na których potencjalnie mogłoby istnieć życie. Oto 10 najlepszych kandydatów.
We wrześniu naukowcy odkryli parę wodną na potencjalnie nadającej się do zamieszkania planecie. Zdarzenie to było ukoronowaniem pracy Kosmicznego Teleskopu Keplera, który zaczął swoje poszukiwania obcych światów 10 lat temu.
Teleskop wykorzystał tzw. metodę tranzytu, która polega na przejściu jednego ciała niebieskiego przez tarczę innego ciała niebieskiego. Gdy planeta przesłania częściowo gwiazdę, można to wykryć poprzez osłabienie jej jasności. Kepler wykrył ponad 530 000 spadków jasności gwiazd, które mogłyby być spowodowane obecnością egzoplanet.
Od tego czasu odkryto ponad 4000 planet pozasłonecznych, a drugie tyle czeka na potwierdzenie. To dopiero początek naszej przygody w poszukiwaniach nadających się do zamieszkania światów. Poniżej znajdziecie 10 egzoplanet, które potencjalnie mogłyby być zamieszkałe, choć to oczywiście jedynie wierzchołek góry lodowej.
K2-18b
Gdyby chcieć wymienić tylko jedną egzoplanetę, która mogłaby być zamieszkała, to należałoby wymienić K2-18b. Jest to super-ziemia, w atmosferze której we wrześniu naukowcy wykryli parę wodną. Planeta jest skalista lub lodowa i panują na niej temperatury podobne do ziemskich – między 37 a 46 stopni Celsjusza. K2-18b znajduje się bliżej gwiazdy macierzystej niż dystans Ziemi od Słońca, ale ponieważ jest nią czerwony karzeł, to otrzymuje tylko nieznacznie więcej promieniowania kosmicznego od naszej planety.
Kepler-22b
Kepler-22b to egzoplaneta, która może mieć własny ocean o średniej temperaturze 15 stopni Celsjusza. Jest 2,4 razy większa od Ziemi i znajduje się w ekosferze gwiazdy macierzystej. Niestety, naukowcy nie mają pewności, jakiego rodzaju planetą jest Kepler-22b. Czy jest to skalisty, gazowy czy wodny świat. Ponieważ znajduje się 620 lat świetlnych od nas i jest stosunkowo niewielki, konieczne byłoby posiadanie znacznie potężniejszych teleskopów. Astronomowie uważają, że Kepler-22b jest bardzo podobny do Urana, co oznacza, że jego północny i południowy biegun są naprzemiennie oświetlane i skąpane w mroku.
Kepler-186f
Kepler-186f jest o 10% większa od Ziemi i znajduje się na granicy ekosfery. Egzoplaneta otrzymuje 1/3 energii, którą Ziemia pozyskuje od Słońca. Nie oznacza to bynajmniej, że życie tam byłoby niemożliwe. Co ciekawe, badania wskazują, że oś orbity Kepler-186f jest podobnie przechylona do osi Ziemi. To sprawia, że prawdopodobnie występują tam stabilne warunki klimatyczne – a może nawet pory roku. Astronomowie uważają, że opisywana planeta może mieć cienką atmosferę, która zabezpiecza występującą wodę w stanie ciekłym przed promieniowaniem – nie wiemy tego jednak na pewno. Kepler-186f jest oddalona od nas o 500 lat świetlnych.
Kepler-452b
Kepler-452b to egzoplaneta określana jako większa, starsza kuzynka Ziemi. Znajduje się ona w ekosferze i okrąża gwiazdę podobną do Ziemi, co zajmuje jej 385 dni. Z tego powodu, niektórzy astronomowie określają Kepler-452b jako „Ziemię 2.0”. Dalsze badania planety są jednak mało prawdopodobne, gdyż Kepler-452b jest światem oddalonym od nas o 1400 lat świetlnych.
GJ 357 d
Kolejna potencjalnie nadająca się do zamieszkania planeta jest dużo bliżej. GJ 357 d dzieli od nas 31 lat świetlnych. Egzoplaneta została odkryta przez teleskop TESS. Jest 6,1 masywniejsza od Ziemi i okrąża drobną gwiazdę, która emituje niewielkie ilości promieniowania. GJ 357 d znajduje się na skraju ekosfery i otrzymuje tylko tyle ciepła co Mars od Słońca. Nie wiadomo, czy egzoplaneta ma stabilną atmosferę. Na powierzchni panują temperatury w okolicach -17 do -20 stopni Celsjusza.
Ross 128 b
Ross 128 b to egzoplaneta oddalona od nas zaledwie o 11 lat świetlnych – jest to jedna z najbliższych znanych planet pozasłonecznych. Została odkryta przez spektrograf HARPS metodą pomiaru zmian prędkości radialnej. Masa planety wynosi 1,4 masy Ziemi, co oznacza, że jest to planeta typu ziemskiego. Ross 128 b otrzymuje 1,38 razy więcej energii niż dociera do Ziemi. Naukowcy nie mają pewności, czy na jej powierzchni istnieje woda stanie ciekły, gdyż zależy to od albedo planety, obecności atmosfery i chmur. Taka ewentualność istnieje, gdyż na Ross 128 b panują temperatury w zakresie od -60 do 20 stopni Celsjusza.
Gliese 1061 d
Gliese 1061 d to egzoplaneta oddalona od nas o 12 lat świetlnych. Okrąża czerwonego karła, który jest stosunkowo chłodny, ale w każdym momencie może rozbłysnąć i wielokrotnie zwiększyć swoją jasność, niszcząc także każde potencjalne formy życia. To oznacza, że Gliese 1061 d nie jest najlepszym miejscem do życia. Ale egzoplaneta znajduje się w ekosferze i ma masę 1,68 masy Ziemi. To wskazuje na planetę skalistą. Być może przyszłe teleskopy pozwolą na przeprowadzenie dokładniejszych obserwacji.
Proxima Centauri b
Proxima Centauri b okrążą gwiazdę Proxima Centauri, która jest składnikiem układu potrójnego alfa Centauri. Proxima b jest najbliższą znaną nam egzoplanetą. Masa planety jest równa ok. 1,3 masy Ziemi, co sugeruje, że najprawdopodobniej jest to planeta skalista. Proxima b otrzymuje 65-70% energii docierającej do Ziemi, ale jednocześnie 60 razy więcej promieniowania ultrafioletowego i rentgenowskiego. Temperatury panujące na egzoplanecie wskazują, że teoretycznie może tam istnieć woda w stanie ciekłym.
Teegarden c
Gwiazda Teergardena jest oddalona o 12,5 lat świetlnych od Słońca i jest jedną z najbliższych Układowi Słonecznemu. Ma dwie planety znane jako Teegarden b i c – każda o masie zbliżonej do masy Ziemi. Analizy wskazały, że Teegarden b znajduje się na granicy ekosfery i otacza gwiazdę w 5 dni. Planeta Teegarden c także znajduje się w ekosferze i istnieje 3-procentowa szansa, że występuje na niej woda w stanie ciekłym. Panują tam temperatury oscylujące wokół -47 stopni Celsjusza, a warunki bardziej przypominają marsjańskie.
Planety TRAPPIST-1
TRAPPIST-1 to chłodny czerwony karzeł znajdujący się 39 lat świetlnych od Ziemi. W 2015 r. naukowcy odkryli trzy planety typu ziemskiego, z których najodleglejsza może znajdować się w granicach ekosfery układu. W 2017 r. odkryto kolejne cztery skaliste egzoplanety, a orbity co najmniej trzech z nich znajdują się w ekosferze. Niewykluczone, że na wszystkich z nich mogą panować warunki pozwalające do istnienia wody w stanie ciekłym. To prawdopodobnie najbardziej obiecujący układ planetarny ze wszystkich wymienionych.
