Reklama
aplikuj.pl

Zaobserwowali błyskawicznie rotujące kosmiczne dżety. Jaka jest ich rola w ewolucji gwiazd?

Gwiazdy mogą emitować dżety składające się z rozgrzanego gazu, jednak przez długi czas nie było jasne, w jaki sposób powstają te strumienie. Obserwując protogwiazdę OMC 2/FIR 6B astronomowie byli w stanie zidentyfikować mechanizm związany z tym zjawiskiem oraz rolę dżetów w powstawaniu gwiazd.

Na czele zespołu badawczego stanął Yuko Matsushita z Narodowego Japońskiego Obserwatorium Astronomicznego. On i jego współpracownicy korzystali z teleskopu ALMA (Atacama Large Millimeter/submillimeter Array), którego celem była protogwiazda OMC 2/FIR 6B emitująca dżety. Wnioski, do jakich doszli naukowcy są teraz dostępne na łamach The Astrophysical Journal.

Czytaj też: Słońce nie może wiecznie istnieć. Naszą gwiazdę czeka efektowny koniec

Okazało się, że prędkość rotacji i moment pędu dżetów emitowanych przez wspomniany obiekt są najwyższe spośród wszystkich dotychczas zaobserwowanych. Obie te wartości są znacznie wyższe niż wcześniej przewidywano, a naukowcy mają tylko jedno możliwe wyjaśnienie tego fenomenu: efekt działania pola magnetycznego gwiazdy. Co ciekawe, obecność tych strumieni powoduje, iż gaz wchodzący w skład dysku traci swój moment pędu i opada do centrum, co napędza rozwój protogwiazd.

Celem obserwacji z użyciem ALMA była protogwiazda OMC 2/FIR 6B i jej dżety

Jeśli chodzi o rotację dżetów, to może ona być następstwem rotacji całego dysku – dotyczyłoby to obszaru w promieniu około 3 jednostek astronomicznych od protogwiazdy. Siła jej pola magnetycznego jest jednak na tyle wysoka, że materia może być wyrzucana na odległość nawet 100 jednostek astronomicznych.

Czytaj też: W ten sposób mogą powstawać supermasywne czarne dziury

Warto mieć na uwadze, iż błyskawicznie rotujące dżety nie mogą obracać się w ten sposób przez dłuższy czas. Zdaniem astronomów zjawisko to dotyczy wyłącznie strumieni wyrzucanych przez młode gwiazdy, kiedy następuje ich najbardziej dynamiczny rozwój. Jest to tym ważniejsze, że dżety odgrywają istotną rolę w ewolucji tych obiektów.