Naukowcy coraz bardziej utwierdzają się w przekonaniu, że Mars nie był dawniej równie jałowy, co obecnie. Poznanie historii tamtejszych rzek, jezior i mórz wymaga jednak długoletnich badań, a ich wyniki pokazują, w jaki sposób mogły powstać lokalne doliny.
Tim Goudge z University of Texas w Austin postanowił udzielić odpowiedzi na to pytanie. Wraz ze swoimi współpracownikami doszedł do wniosku, że Czerwoną Planetę nawiedzały silne powodzie, które tworzyły zagłębienia w marsjańskiej powierzchni i wyrzucały ogromne ilości osadów, na stałe zmieniając kształt krajobrazu.
Czytaj też: Czas na oszczędzanie ziemskiej wody. NASA zabierze ją z Księżyca i Marsa
Podobne zjawisko mogło dotyczyć Ziemi, jednak w przypadku naszej planety było ono długofalowe – na Marsie wystarczało zaledwie kilka tygodni. Jednym z wniosków płynących z badania, które zostało opublikowane na łamach Nature, jest to, iż nie powinniśmy przekładać wszystkich ziemskich zjawisk i procesów na inne planety Układu Słonecznego, nie wspominając o tych, które krążą wokół innych gwiazd.
W odróżnieniu od Błękitnej Planety, Czerwona posiada wiele istniejących do dziś kraterów. Powodem takiego stanu rzeczy jest między innymi ziemska aktywność tektoniczna. Kluczowy jest jednak inny fakt: liczne marsjańskie kratery dawniej wypełniały się wodą, tworząc wiele mniejszych jezior. Ich pojemność była rzecz jasna ograniczona, dlatego w przypadku gwałtownych, kilkutygodniowych opadów, takie zbiorniki się przepełniały, a wypełniająca je woda przelewała się.
Doliny na Marsie powstały m.in. za sprawą gwałtownych powodzi
Goudge i inni naukowcy postanowili skupić się na pojedynczych kraterach oraz otaczających je obszarach, aby zrozumieć, jak mogły kształtować się tamtejsze doliny. Łącznie badaniami objęto 262 dawne jeziora. Zespół wykorzystał mapy powstałe na bazie zdjęć satelitarnych Marsa i podzielił doliny na dwie grupy. Pierwsze obejmowała zagłębienia bezpośrednio połączone z kraterami, druga natomiast – te, które powstały w pewnej odległości.
Czytaj też: Jak znaleźć kratery na Marsie? Superkomputerowi wystarczy do tego 5 sekund
Do jakich wniosków doszli? Przede wszystkim okazało się, iż doliny powstałe na skutek powodzi tworzyły zaledwie 3 procent długości wszystkich marsjańskich dolin powstałych za sprawą obecności wody. Łatwo było je jednak odróżnić, ponieważ charakteryzowały się znacznie większymi głębokościami. Ich mediana wynosiła 170,5 metra, natomiast wśród pozostałych wartość ta opiewała na 77,5 metra. Biorąc pod uwagę te głębokości, naukowcy zmienili wyniki swoich obliczeń: doliny powodziowe stanowiły 3% długości wszystkich dolin, ale odpowiadały jednocześnie za 24% ich objętości.
