W okolicach kamieniołomu wapienia w brytyjskim regionie Cotswolds naukowcy odkryli ogromne cmentarzysko skamieniałych, podobnych do kosmitów stworzeń morskich z okresu jury.
Skamieniałe szczątki należą do dziesiątek tysięcy morskich bezkręgowców znanych jako szkarłupnie. To przodkowie współczesnych rozgwiazd i jeżowców. Organizmy zakończyły swój żywot w wyniku niespodziewanej lawiny błotnej ok. 167 mln lat temu.
Mamy tu coś w rodzaju jurajskich Pompei. Stworzenia próbowały się chronić, przyjmując pozycję stresową wciągania ramion do środka, ale to wszystko na próżno. Zostały wepchnięte w osady i pogrzebane żywcem.
Neville Hollingworth, łowca skamielin, który odkrył je podczas spaceru z żoną
Szkarłupnie jak kosmici
Skamieniałości pochodzą z okresu środkowej jury (ok. 200-145 mln lat temu), kiedy to gigantyczne zauropody i krwiożercze dinozaury rządziły na lądzie. W morzu sytuacja była inna – aż połowa wszystkich gatunków morskich wyginęła w wyniku wymierania pod koniec triasu, a wrzecionowate szkarłupnie ewoluowały jak szalone, by wypełnić tę lukę.
Szkarłupnie, których kończyny wyrastają z ciała w pakietach po pięć, odniosły wielki sukces w chwytaniu pokarmu. Niektóre z nich, jak rozgwiazdy i strzykwy, potrafiły wyczuć drogę wzdłuż dna oceanu. Inne, jak lilie morskie, zakotwiczyły się w miejscu i czekały, aż posiłek sam do nich przyjdzie.
Naukowcy nie wiedzą, co dokładnie zniszczyło ten ekosystem. Mają jednak nadzieję dowiedzieć się więcej o ewolucji szkarłupni w okresie jurajskim. Można się spodziewać także opisania kilku nowych gatunków. Oprócz zwierząt, zespół znalazł również w skałach zachowane próbki drewna i pyłków, które mogą ujawnić więcej szczegółów na temat zmian klimatycznych w tamtym czasie.
