Arctic Liquid Freezer III 240 Black zachowuje kluczowe cechy swojego poprzednika, w tym fabryczne złożenie i wstępne okablowanie, co sprawia, że instalacja jest prostsza. Zamiast dokonywać radykalnych zmian, Arctic postawił na optymalizację, udoskonalając sprawdzone rozwiązania. Ulepszono między innymi większy wentylator VRM, który poprawia przepływ powietrza, wprowadzono nowy projekt pompy oraz płytki stykowej, a także zmodernizowano system montażowy. Nawet design został zaktualizowany, nadając chłodzeniu bardziej elegancki wygląd. Te modyfikacje, nowy wygląd oraz 6-letnia gwarancja sprawiają, że chłodzenie zapowiada się bardzo obiecująco. Zanim jednak przejdziemy do oceny jego wydajności, przyjrzyjmy się dokładniej samej jednostce.
1. OPAKOWANIE / WYPOSAŻENIE
Firma Arctic stosuje prosty design opakowania, utrzymany w czarno-białej kolorystyce z dodatkiem koloru, w przypadku chłodzenia. Na froncie pudełka znajduje się rysunek techniczny chłodzenia, lista obsługiwanych gniazd procesorów oraz informacja o sześciu latach gwarancji. Na lewym boku umieszczono kod QR do instrukcji obsługi oraz listę zawartości opakowania.
Tył opakowania zawiera tabelę ze specyfikacjami, w tym zakresy obrotów wentylatora i pompy, wymiary radiatora oraz długość przewodów. Lewy bok jedynie informuje, że wewnątrz znajduje się system chłodzenia cieczą typu all-in-one, co można uznać za zmarnowaną okazję do przedstawienia większej liczby funkcji. Na górze pudełka widnieją dodatkowe rysunki techniczne, logo Arctic oraz nazwa produktu, ale brakuje tam bardziej szczegółowych informacji.
Pudełko zapewnia minimalną ochronę produktu, z jedynie niewielką ilością dodatkowego kartonu umieszczoną między radiatorem a zewnętrzną częścią opakowania. Pompa i wentylator VRM znajdują się w osobnej tacy, która utrzymuje je nad radiatorem i fabrycznie zamontowanymi wentylatorami. Chociaż wszystko dotarło w dobrym stanie, a podejście to zapewne pozwala obniżyć koszty, byłoby dobrze, gdyby produkt miał nieco lepszą ochronę.
Główną różnicą w przypadku chłodzeń Arctic jest obsługa gniazd procesora. W przeciwieństwie do konkurencji, Arctic odważnie poszedł do przodu, oferując wsparcie dla jedynie najnowszych gniazd, w tym Intel LGA1700 oraz AMD AM4 i AM5. Oznacza to, że jeśli nie korzystasz z nowoczesnej platformy, nie zamontujesz Liquid Freezer III.
Zawartość opakowania obejmuje:
- 8x śruby wentylatora
- 8x śruby do radiatora
- 8x krótkie śruby wentylatora
- 8x podkładki
- 4x ramki kontaktowe Intel LGA1700
- 4x dystanse
- 4x śruby AMD
- 2x uchwyty montażowe AMD
- 2x wentylatory P12 120 mm
- 1x wkrętak T20
- 1x ramka kontaktowa CPU
- 1x śruby z ramieniem
- 1x kabel PWM all-in-one
- 1x kabel do indywidualnej kontroli PWM
2. WYGLĄD
W porównaniu do innych chłodzeń AIO, Arctic Liquid Freezer III 240 Black wyróżnia się bardziej ekskluzywnym wyglądem, zwłaszcza w przypadku radiatora. Jest cięższy, ma solidniejszy, bardziej kanciasty design, który sprawia dobre wrażenie. Radiator jest grubszy, ma 38 mm grubości, zamiast standardowych 27 mm, co zwiększa powierzchnię chłodzenia.
Ponadto posiada niższą gęstość żeber (FPI) na poziomie około 15, w porównaniu do typowych 20-21 w innych AIO. Taka zmiana powinna poprawić przepływ powietrza przez grubszy radiator, co zwiększa efektywność chłodzenia. Złącza na radiatorze mają unikalne detale, które odbijają światło, nadając im bardziej interesujący wygląd.
Miedziana płytka stykowa jest znacznie mniejsza niż oczekiwano, ma wymiary około 40 x 44 mm, co jest znacznie mniejsze w porównaniu do na przykład chłodzenia Corsair iCUE H150i Elite z płytką o wymiarach 55 x 55 mm. Podstawa płytki jest lekko wypukła i posiada minimalne ślady obróbki, co daje wrażenie wysokiej jakości wykonania.
Pompa i płytka stykowa również różnią się od standardowych rozwiązań. Pompa została przesunięta, aby pomieścić większy wentylator VRM, co poprawia przepływ powietrza wokół komponentów płyty głównej. Pompa mocuje się za pomocą magnesów, co zapewnia stabilność. Arctic zastosował obrotowe złącza przy pompie, co ułatwia odpowiednie ustawienie przewodów. Całość wygląda estetycznie, a kable są schludnie ułożone w rękawach.
Wentylatory dołączone do zestawu pochodzą z serii P12 PWM PST i mają zakres prędkości od 200 do 1800 RPM oraz maksymalny przepływ powietrza na poziomie 56.30 CFM. Wentylator VRM ma około 60 mm, ale nie podano dla niego przepływu powietrza. Jego zakres prędkości wynosi od 400 do 2500 RPM, co jest dość szerokim zakresem. Pompa PWM ma natomiast prędkość od 800 do 2800 RPM, co oznacza, że chłodzenie powinno być praktycznie niesłyszalne przy małym obciążeniu lub w stanie spoczynku.
3. INSTALACJA CHŁODZENIA W OBUDOWIE
Instalacja chłodzenia na gnieździe AMD AM5 jest dość prosta, jednak wymaga kilku precyzyjnych kroków:
- Przygotowanie pompy – podłącz wszystkie kable: PWM lub oddzielny przewód sterujący (każdy element, jak wentylator VRM, pompa, oraz wentylatory na radiatorze, ma osobne złącze). Następnie podłącz kabel do złącza na pompie.
- Usunięcie uchwytów chłodzenia – zdemontuj plastikowe uchwyty chłodzenia z płyty głównej AMD.
- Zamontowanie dedykowanych uchwytów AMD – użyj dostarczonych śrub i dystansów, upewniając się, że uchwyty są prawidłowo oznaczone jako L (lewy) i R (prawy).
- Nałożenie pasty termoprzewodzącej – nałóż pastę na procesor i zamontuj pompę na uchwytach.
- Mocowanie wentylatora VRM – umieść wentylator na pompie, usłyszysz kliknięcie, gdy magnesy przyciągną go na miejsce.
- Montowanie radiatora – radiator jest fabrycznie przygotowany z zamontowanymi wentylatorami, więc wystarczy poprowadzić kable i podłączyć wszystkie elementy.
Cały proces instalacji na platformie AMD jest stosunkowo łatwy, choć wkręcanie śrub w uchwyty montażowe pompy może być wyzwaniem. Dłuższe gwinty ułatwiłyby ten etap, przyspieszając i upraszczając instalację.
4. TESTY PRAKTYCZNE
- Procesor: AMD Ryzen 5 7600X 4.7/5.3 GHz
- Płyta główna: Gigabyte B650 Gaming X AX
- Pamięć RAM: 32 GB DDR5 G.Skill Ripjaws S5 6200 MHz CL30
- Karta graficzna: Gigabyte GeForce RTX 4070 WindForce OC 12 GB
- Nośnik danych: Kingston KC2000 1 TB + ADATA Legend 960 1 TB + Samsung 980 PRO 1 TB
- Zasilacz: Cooler Master GX III 650 GOLD
- Obudowa: Volcano Perun Apex ARGB Black
- Monitor: iiyama G-Master GB2745QSU-B1 Black Hawk (WQHD, IPS LED, 100 Hz, 1 ms)
- System: Windows 11 23H2
Arctic Liquid Freezer III 240 mm Black – obroty wentylatorów / pompy AiO ustawione były na 100% w aplikacji Gigabyte Control Center. Chłodzenie AIO zostało zamontowane na górze (topie) obudowy.
5. PODSUMOWANIE TESTU
Arctic Liquid Freezer III 240 Black wyróżnia się jako nader warte uwagi chłodzenie, zwłaszcza dla użytkowników procesorów AMD. Podczas testów na Ryzenie 5 7600X, osiągnęło wyniki bliskie większemu AIO o rozmiarze 280 mm. Do najwydajniejszej wersji 420 mm nie traci nawet 5 stopni. Niemniej na procesorze typu Ryzen 7 5900/5950/7900/7950X, czy typowo gamingowym modelu 7800X3D, różnice w tej materii zapewne będą większe.
Sugerowana przez producenta cena detaliczna chłodzenia wynosi około 450 złotych (103.99 $), co jest bardzo konkurencyjne, a w ramach promocji z okazji urodzin Arctic, jego cena spada do około 280 złotych (61.35 $), co wręcz czyni ten model królem chłodzeń 240 mm ukierunkowanych na montaż pod procesory AMD, oraz wciąż bardzo atrakcyjnym wyborem dla platform Intela, mimo ograniczeń sprzętowych.
Pod względem wyglądu, Arctic oferuje wersje z podświetleniem ARGB, ale dla tych, którzy preferują prostotę, czarna wersja bez ARGB, jak ta recenzowana, będzie estetycznie zadowalająca. Jakość wykonania jest na wysokim poziomie, a kable zostały schludnie poprowadzone. Ważnym plusem jest brak potrzeby instalowania oprogramowania, aby chłodzenie działało optymalnie, a wszystko objęte jest sześcioletnią gwarancją.
Nowy wentylator VRM wygląda lepiej niż poprzednia generacja i zapewnia lepszy przepływ powietrza zarówno do VRM, jak i do pamięci RAM. Jednak przy niższych obrotach wentylator VRM jest głównym źródłem hałasu. Pomimo tego, chłodzenie jest jednym z najcichszych na rynku przy maksymalnych obrotach.
Żeby jednak nie było, że piszę tu tylko o samych zaletach. Są też pewne, drobne, wady, zwłaszcza jeśli chodzi o montaż na platformie Intel LGA1700. Arctic wymaga użycia własnej ramki stykowej do instalacji chłodzenia, co może być kłopotliwe, szczególnie przy modernizacji komputera, gdzie konieczny może być demontaż płyty głównej. O nieco za krótkich śrubkach montażowych po raz enty nie będę wspominał. Grubość samej chłodnicy wynosząca 38 mm będzie problemem w mniejszych obudowach i należy brać to pod uwagę również. I tyle. To w zasadzie najważniejsze wady tego chłodzenia.
Podsumowując. Pomimo drobnych zastrzeżeń, Arctic Liquid Freezer III 240 Black to warte uwagi chłodzenie z doskonałą jak na swoje wymiary wydajnością, estetycznym wyglądem, dobrą ceną i długą gwarancją. Czyni to je znakomitym wyborem zarówno dla entuzjastów, jak i osób szukających chłodzenia w rozsądnej cenie.
PLUSY
- cicha praca przy maksymalnych obrotach pompy
- bardzo wysoki stosunek wydajności do ceny
- doskonały prześwit dla pamięci RAM
- wysoka jakość wykonania
- wentylatory sterowane przez PWM
- dobra wydajność termiczna na platformie AM5
- dodatkowy wentylator 60 mm chłodzący sekcję VRM
- opcja sterowania PWM typu „wszystko w jednym”
- wentylatory FDB wysokiej jakości
- brak plątaniny przewodów dzięki dostępnym dwóm opcjom kontroli obrotów
- nie wymaga oprogramowania z poziomu Windows (programy producentów płyt na ogół działają)
- dołączona ramka kontaktowa Intel dla wyższej wydajności
- dostępne w wersji czarnej bez ARGB oraz w wersji białej/czarnej z wentylatorami ARGB
- 6 lat gwarancji producenta
MINUSY
- system montażu mógłby być lepszy (ciut za krótkie śrubki montażowe)
- gruby radiator może być trudny do zamontowania w mniejszych obudowach
- chłodzenie jest niekompatybilne z starszymi platformami Intela
- brak dołączonej papierowej instrukcji instalacji
