Osoby poszukujące przystępnego cenowo monitora Ultra HD nie muszą już rezygnować z jakości, wybierając panele TN o ograniczonej funkcjonalności. Kosztujący około 1150 złotych Asus VG289Q1A to dowód, że w rozsądnej cenie można otrzymać wysokiej klasy ekran IPS z obsługą kolorów DCI-P3 oraz HDR.
Mimo że monitor wspiera technologię FreeSync i nie posiada certyfikacji Nvidia G-Sync Compatible, test wykazał, że działa on z G-Sync bez zarzutu (z odpowiednimi ustawieniami w tle). Obie technologie Adaptive-Sync działają także w połączeniu z HDR i pełną gamą kolorów monitora. Zapraszamy na test.
1. SPECYFIKACJA TECHNICZNA
- Przekątna ekranu: 28″
- Powłoka matrycy: Matowa
- Rodzaj matrycy: LED, IPS
- Typ ekranu: Płaski
- Format obrazu: 16:9
- Rozdzielczość ekranu: 3840 x 2160 (UHD 4K)
- Odświeżanie ekranu: 60 Hz
- Czas reakcji: > 5 ms (GTG)
- Odwzorowanie przestrzeni barw: DCI-P3: 90%
- Liczba wyświetlanych kolorów: 1.07 mld (8-Bit+fFRC)
- HDR: HDR 10
- Technologia synchronizacji: FreeSync
- Jasność: > 350 cd/m²
- Kontrast statyczny: > 1 000:1
- Kąty widzenia w pionie i w poziomie: 178 / 178 stopni
- Złącza: 2x HDMI 2.0 / 1x DisplayPort 1.2
- Wyjście audio: x1
- Głośniki: Tak / 2 x 2W
- Możliwość montażu na ścianie: VESA: VESA 100 x 100 mm
- Klasa energetyczna: G / G (HDR)
- Pobór mocy podczas pracy: > 44 W
- Pobór mocy podczas spoczynku: < 0.5 W
- Szerokość: 640 mm
- Wysokość (z podstawą): 460 mm
- Głębokość (z podstawą): 214 mm
- Waga: 5.7 kg
2. OPAKOWANIE / WYPOSAŻENIE
wyposażenie zestawu
Monitor Asus TUF Gaming VG289Q1A dostarczany jest z minimalnym zestawem kabli, który obejmuje jedynie przewód DisplayPort. Zasilacz jest zewnętrzny i znacznie mniejszy od typowej „cegły”. Łatwo go schować, pozostawiając jedynie cienki przewód dostarczający energię do panelu.
Na pionowej części podstawy znajduje się mały uchwyt do zarządzania kablami. Dokumentacja jest dostępna online, a w pudełku znajdziemy jedynie skróconą instrukcję obsługi oraz kartę gwarancyjną.
3. WYGLĄD / JAKOŚĆ WYKONANIA
Obudowa matrycy
Matowa powłoka ekranu o twardości 3H jest idealnie dopasowana do warstwy TFT, zapewniając ostry obraz bez efektu ziarnistości czy rozmycia. Przód monitora zdobi jedynie logo Asus. Ramki monitora są cienkie:
- górna i boczne ramki: 8 mm
- dolna ramka: 14 mm
Podstawa
Dzięki w miarę wszechstronnej podstawie, Asus TUF Gaming VG289Q1A oferuje dobre, choć nie idealne, możliwości regulacji obejmujące:
- obrót, nachylenie
- obrót w pionie
- regulację wysokości
Jednym z najlepszych atutów tego monitora 4K jest jego zdolność do nachylania ekranu w zakresie od -5° do +20°. Z kolei matrycę możemy obrócić skromnie – o 15° maksymalnie w obu kierunkach, co uniemożliwia nawet podstawowe ustawianie ekranu w trybie portretowym.
Brakuje na pewno, i to jest spora wada, możliwości regulacji monitora w płaszczyźnie góra – dół. To już ze strony producenta naprawdę niepotrzebna oszczędność. Podsumowując, nie ma tragedii, ale powinno być lepiej.
Porty wejść / dźwięk
Zestaw złączy obejmuje:
- 1x DisplayPort 1.2
- 2x HDMI 2.0
- 1x port audio 3.5 mm – do podłączenia słuchawek lub głośników zewnętrznych
W monitorze niestety brakuje choćby jednego portu USB, co zapewne będzie minusem dla wielu użytkowników. Wbudowane głośniki mają moc 2 Wat każdy. Choć dźwięk jest wyraźny, jest również płaski i niezbyt głośny, przez co głośniki te sprawdzą się jedynie jako rozwiązanie awaryjne, chwilowe.
4. MENU OSD
Panel sterowania znajduje się z tyłu po prawej stronie i obejmuje:
- Trzy klawisze kontrolne
- Przełącznik zasilania
- Joystick do obsługi OSD
Tylny panel utrzymuje teksturowany wygląd z widocznym logotypem TUF Gaming. Asus nie oszczędzał na OSD w monitorze TUF Gaming VG289Q1A. Wszystkie funkcje niezbędne do uzyskania precyzyjnego obrazu i solidnych osiągów w grach są dostępne. Pełne menu można wywołać dwoma kliknięciami joysticka. Podsumowując, obsługa menu OSD w tym monitorze jest naprawdę ergonomiczna i bardzo przyjemna.
Funkcje OSD
Tryby obrazu – GameVisual
GameVisual to termin używany przez Asusa na określenie trybów obrazu. Monitor VG289Q1A oferuje osiem gotowych ustawień. Domyślny tryb to Wyścig, który dostarcza względnie precyzyjny obraz niewymagający kalibracji (w teorii – praktyka to co innego). Monitor korzysta z natywnej gamy kolorów DCI-P3, ale dostępny jest także tryb oznaczony jako sRGB. Według pomiarów, nie redukuje on gamy na tyle, by w pełni spełnić standard sRGB – czerwień pozostaje przesycona.
Opcje kalibracji
Dla użytkowników pragnących dostosować obraz dostępny jest tryb Użytkownik, który odblokowuje pełne opcje regulacji obrazu. Można precyzyjnie dostosować suwaki RGB, choć brakuje ustawień predefiniowanych dla gammy. Brakuje też możliwości wyboru ciemniejszej lub jaśniejszej prezentacji byłaby mile widziana. Przydał by się tu również w pełni zgodny tryb sRGB.
Funkcje gamingowe
Opcje gamingowe zostały zgrupowane w menu obrazu monitora. Funkcja TraceFree pozwala na regulację overdrive za pomocą pięciostopniowego suwaka. Najlepsze rezultaty – minimalizację rozmycia przy ograniczeniu ghostingu uzyskano na poziomie 60%. Wyższe ustawienia powodowały widoczne białe aureole wokół poruszających się obiektów.
VividPixel to funkcja wzmacniająca krawędzie w czterech poziomach. Dostępne są także przełączniki Adaptive-Sync oraz Shadow Boost, który poprawia widoczność szczegółów w cieniach kosztem podniesienia poziomu czerni.
GamePlus
Monitor VG289Q1A wyposażono w menu GamePlus, które oferuje celowniki dla gier FPS, liczniki czasu, licznik klatek na sekundę (FPS) oraz znaczniki wyrównania do konfiguracji wielomonitorowych.
5. MATRYCA
Podświetlenie i HDR
Monitor korzysta z krawędziowego podświetlenia LED, które jest wolne od migotania, co sprzyja komfortowi użytkowania. Niestety, nie oferuje lokalnego przyciemniania strefowego ani dodatkowego dynamicznego kontrastu dla HDR. Zakres luminancji w przypadku treści SDR i HDR jest podobny, a monitor wyświetla wszystkie treści w rozszerzonej gamie kolorów, która według pomiarów pokrywa ponad 85% standardu DCI-P3.
Ograniczenia odświeżania
Znaczącym w oczach wielu potencjalnych użytkowników brakiem monitora jest brak wyższej niż standardowa częstotliwości odświeżania. Choć maksymalnie 60 Hz to standard w przypadku ekranów 4K, to duża paleta monitorów gamingowych 4K oferuje odświeżanie 144 Hz lub wyższe. Nawet sam Asus w bliźniaczym nazwą do tego modelu, tyle, że kosztuje on praktycznie dwa razy więcej od dziś testowanego.
Czas reakcji według producenta to stosunkowo wolne 5 ms. Jednakże pamiętajmy, że w przypadku rozdzielczości 4K potrzebna jest wydajna karta graficzna, aby osiągnąć więcej niż 60 klatek na sekundę. Dolny limit dla technologii FreeSync wynosi 40 Hz, co oznacza, że konieczne jest posiadanie co najmniej średniej klasy karty graficznej, co i tak jest wymagane przy dodaniu ekranu 4K do zestawu gamingowego.
HDR
Monitor Asus TUF Gaming VG289Q1A oferuje trzy tryby HDR: Cinema HDR, Gaming HDR oraz tryb konsoli. Różnice między dwoma pierwszymi są niewielkie – Cinema HDR ma nieco chłodniejszy odcień, natomiast Gaming HDR jest delikatnie cieplejszy. Mimo że te funkcje brzmią kusząco, w rzeczywistości nie oferują one pełnego doświadczenia HDR.
Zamiast rozszerzać zakres dynamiczny, co pozwalałoby na lepsze uwidocznienie ciemnych szczegółów i zredukowanie prześwietleń, monitor stosuje subtelną warstwę na obrazie, co sprawia, że kontrast staje się mniej wyraźny.
Podobnie działa funkcja Shadow Boost, której zadaniem jest poprawa widoczności ciemnych obszarów i minimalizacja prześwietlonych partii. W rzeczywistości funkcja ta sprawia, że czarne obszary stają się ciemnoszare, ale nie wprowadza zauważalnych zmian w widoczności detali. Efekty aktywacji tej funkcji w trzech dostępnych opcjach przedstawiłem na screenach poniżej.
Jeśli liczyłeś na to, że te funkcje pozwolą Ci uzyskać przewagę w grach poprzez lepszą widoczność w ciemnych partiach obrazu, możesz poczuć się rozczarowany, ponieważ nie spełniają one w pełni swoich obietnic. HDR w tym modelu raczej minimalizuje prześwietlenia, ale nie poprawia znacznie szczegółów w ciemnych obszarach obrazu.
testy matrycy
testy funkcji Shadow Boost (od góry, od lewej: off, 1, 2, 3)
Technologia Shadow Boost poprawia jakość obrazu w ciemnych strefach, rozjaśniając określone sceny bez nadmiernego naświetlania jasnych obszarów.
6. PLATFORMA TESTOWA / METODOLOGIA TESTU
- Procesor: AMD Ryzen 5 7500F 3.8/4.7 GHz @ PBO 5.1 GHz
- Chłodzenie: Arctic Liquid Freezer III 360 mm Black
- Płyta główna: Asus TUF Gaming B650-E WiFi
- Pamięć RAM: 32 GB DDR5 G.Skill Ripjaws S5 6000 MHz CL30
- Karta graficzna: Gigabyte GeForce RTX 4070 Super Gaming OC 12G
- Zasilacz: Cooler Master GX III 750 GOLD
- Obudowa: Modecom Horizon ARGB Flow Black
- System: Windows 11 23H2
Do testów wykorzystano kolorymetr Datacolor Spyder 3, oraz oprogramowanie DisplayCal w wersji 3.8.9.3. Testy bazowe matrycy przeprowadzono w domyślnym w OSD trybie wyścig (do wyboru jest również tryb sRGB, oraz kilka innych) przy jasności ustawionej na 50% a kontraście na 80%.
7. TESTY PRAKTYCZNE
test powidoków – test UFO / miasto (bazowy profil obrazu: wyścig)
OverDrive 0
OverDrive 20
OverDrive 40
OverDrive 60
OverDrive 80
OverDrive 100
testy kolorymetrem
Gamut – sRGB / Adobe RGB / DCI P3 (profil: wyścig)
Profil użytkownika wyścig (jasność 50, kontrast 80)
Kalibracja i profilowanie do 120 cd/m2 w trybie OSD wyścig
- Jasność / kontrast w OSD: 24 / 80
- Jasność bieli: 118.16 cd/m²
- RGB: 100/98/100
- Gamma: 2.2
Profil użytkownika sRGB
Pozostałe profile
Jasność SDR w profilu domyślnym
| Poziom podświetlenia (SDR wyścig) | Luminancja wyrażona w cd/m² |
| 100% | 281.80 cd/m² |
| 90% | 255.90 cd/m² |
| 80% | 229.92 cd/m² |
| 70% | 206.58 cd/m² |
| 60% | 182.64 cd/m² |
| 50% (domyślna jasność w tym trybie) | 158.31 cd/m² |
| 40% | 136.90 cd/m² |
| 30% | 111.82 cd/m² |
| 20% | 86.26 cd/m² |
| 10% | 60.15 cd/m² |
| 0% | 33.46 cd/m² |
Jasność HDR (Cinema)
| Profil HDR | Luminancja wyrażona w cd/m² |
| Cinema | 257.70 cd/m² |
| Gaming | 256.94 cd/m² |
| tryb konsoli | 266.61 cd/m² |
barwy kolorów
cinema
gaming
konsola
SDR – tryby pracy
| Profil pracy | Średnia luminancja [cd/m²] | Średnia temperatura bieli K |
| Sceneria | 190.91 cd/m² | 7241 K |
| Wyścigów (domyślny) | 158.31 cd/m² | 8420 K |
| Kinowy | 215.99 cd/m² | 11433 K |
| RTS/RGB | 308.36 cd/m² | 7830 K |
| FPS | 308.34 cd/m² | 8036 K |
| sRGB | 156.61 cd/m² | 7168 K |
| MOBA (brak kolorów) | 308.40 cd/m² | 8002 K |
maksymalna jasność – jasność w OSD 100%, profil wyścig
8. POBÓR ENERGII
Do pomiaru poboru mocy monitora Asusa TUF Gaming VG289Q1A użyto cyfrowego watomierza B65-6907C 13A (3000W). Testy obejmowały dwa różne scenariusze:
- tryb spoczynku: pomiar poboru mocy w sytuacji, gdy ekran jest nieaktywny, czyli monitor znajduje się w trybie uśpienia lub wyłączony.
- maksymalna luminancja: test z ustawioną maksymalną jasnością matrycy (100%), białe tło jako tapeta.
Tego typu testy pozwalają na dokładniejsze określenie, jak monitor zużywa energię w różnych warunkach użytkowania, co może być istotnym czynnikiem przy wyborze sprzętu.
testy
pobór energii w trybie HDR Cinema – 38 Wat
9. PODSUMOWANIE TESTU
Jeśli szukasz budżetowego monitora 4K, kosztujący w zależności od sklepu – od około 1250 do 1650 złotych (choć na Amazonie idzie go kupić poniżej 1000 złotych), Asus TUF Gaming VG289Q1A to solidny wybór, oferujący rozdzielczość Ultra HD za 3/4 ceny wielu konkurencyjnych modeli.
Monitor ten nie wyróżnia się jakoś mocno rozbudowaną ergonomią, oferując co najwyżej nie więcej niż bazowe możliwości regulacji kąta nachylenia, obrotu i pivotu. Monitor możemy pochylać w zakresie od -5 do +20 stopni, obracać o 15 stopni w każdą stronę oraz pivotować o 20 stopni. Nie są to wartości imponujące, ale dobrze, że w ogóle są. Nawet tak podstawowe.
Asus VG289Q1A jest dobrze przystosowany do konsumowania mediów. Jego rozdzielczość Ultra HD, połączona z żywymi i bogatymi kolorami, sprawia, że dla większości użytkowników dobrze nada się do oglądania filmów i seriali. 99% pokrycia gamutu kolorów zapewnia jasny (szczytowo do 360 cd/m2 przy 100% jasności w trybie OSD wyścig), wyraźny i intensywny obraz, niezależnie od tego, czy będziesz grał, czy po prostu korzystał z multimediów. Fani używania monitorów wieczorem/w nocy też powinni być zadowoleni, bowiem minimalna jasność na poziomie 34 cd/m2 jest dobrym wynikiem w przypadku testowanego dziś sprzętu.
Niemniej jednak są też wady. Jeśli zależy Ci na monitorze z szybszym niż 60 Hz czasem odświeżania lub krótszym niż 5 ms czasie reakcji, VG289Q1A może nie być najlepszym wyborem. I na pewno nie będzie. Jeśli masz większy budżet i priorytetem jest wydajność w grach, warto rozważyć droższy monitor 4K z wyższym czasem odświeżania i szybszym czasem reakcji.
Kolejnym problemem jest wydajność HDR-u. Choć według Asusa monitor obsługuje standard HDR10, nie jest to HDR certyfikowany przez VESA, a najniższy dostępny standard. W praktyce nie zwiększa on znacząco szczegółów, lecz raczej nieco redukuje kontrast, aby rozjaśnić ciemne obszary i zminimalizować przepalenia. Jeśli oczekujecie prawdziwego HDR-u, ten monitor raczej w tym aspekcie Cię rozczaruje. Tu już trzeba szukać droższych propozycji.
Podsumowując, Asus TUF Gaming VG289Q1A oferuje dobrą wartość dla osób szukających budżetowego monitora 4K, ale ma swoje spore ograniczenia w zakresie np. odświeżania ekranu, możliwości ergonomicznych czy jakości HDR. Niemniej, jeśli się na nie zgodzimy, to monitor będzie nam dobrze służył.
PLUSY
- rozdzielczość 4K
- wsparcie dla trybu FreeSync
- działający (choć nieoficjalnie) tryb Nvidia G-Sync
- wysoki poziom jasności maksymalnej w SDR (> 360 cd/m2)
- bardzo dobry poziom jasności minimalnej matrycy (> 34 cd/m2)
- bardzo dobrze odwzorowane kolory
- wsparcie dla HDR-u, choć podstawowego
- wygląd przykuwający uwagę
- dobra jakość wykonania
- ergonomiczna podstawa
- dość rozbudowane menu OSD
- które dodatkowo jest bardzo ergonomiczne w obsłudze
- względnie tani w zakupie – można znaleźć oferty już od 1250 złotych (a na Amazon jeszcze taniej)
- kabel display port w komplecie
MINUSY
- odświeżanie ekranu na poziomie 60 Hz
- czas reakcji na poziomie 5 ms
- zakresy pokrycia bardziej zaawansowanych gamutów
- równomierność podświetlenia
- monitor nie posiada na wyposażeniu portów USB
- choć posiada wiele opcji regulacji ergonomicznych, to tylko w podstawowym zakresie
- i nie można go regulować w zakresie góra – dół
