Wielokrotnie nagradzana seria chłodzenia wodnego AiO od Arctic wkroczyła w nową fazę. Trzecia generacja chłodzeń cieczą All-in-One Arctic Liquid Freezer III 420 została gruntownie przeprojektowana, aby jeszcze bardziej zwiększyć wydajność oraz nadać chłodzeniu nowoczesny i odświeżony wygląd.
Podstawą wydajności Arctic Liquid Freezer III pozostaje chłodnica o zwiększonej grubości wynoszącej 38 mm, co zapewnia lepszą wymianę ciepła. Dodatkowo, wentylatory serii P, które charakteryzują się wysokim ciśnieniem statycznym, są nie tylko wydajne, ale też wyjątkowo ciche, co sprawia, że chłodzenie to świetnie radzi sobie zarówno w intensywnych zadaniach, jak i w codziennym użytkowaniu.
Dzięki temu modelowi Arctic ponownie podnosi poprzeczkę w zakresie chłodzenia wodnego, łącząc wysoką wydajność z doskonałą kulturą pracy oraz nowoczesnym designem.
1. OPAKOWANIE / WYPOSAŻENIE
Chłodzenie jest zapakowane w dość nietypowe trójkątne pudełko. W środku, oprócz samego chłodzenia, znajduje się tubka pasty MX-6, dwa kable oraz zestaw montażowy pod gniazda LGA1700 i AM4/AM5. Instrukcję można znaleźć na stronie producenta – jest bardzo dobra i dokładnie wyjaśnia proces montażu.
W przypadku platformy Intel musimy zamontować ramkę kontaktową, która jest dołączona i bez niej nie można zamontować chłodzenia. To genialne podejście, którego jeszcze nigdzie nie widziałem. Dzięki temu nie musicie kupować ramki, a ta dołączona powinna świetnie sprawdzić się w praktyce. Warto również pamiętać, że nie ma możliwości montażu na starszych platformach.
Kable pozwalają wybrać, czy chcecie podłączyć pompkę, wentylator VRM i wentylatory z chłodnicy jednym kablem do płyty głównej, czy wolicie podłączyć je trzema kablami, co pozwoli na osobne sterowanie każdym z elementów. To ponownie bardzo dobre rozwiązanie, którego brakowało w poprzedniej wersji.
Wyposażenie:
- 1 zestaw dwóch uchwytów montażowych AMD
- 1 zestaw czterech czarnych dystansów AMD
- 1 zestaw czterech śrub montażowych AMD
- 1 zestaw czterech śrub do ramki kontaktowej Intel
- 1 zestaw ośmiu śrub i podkładek Philips do chłodnicy
- 1 klucz imbusowy
- 1 tubka pasty termoprzewodzącej MX-6
- 1 ramka kontaktowa Intel LGA1700
2. WYGLĄD / OMÓWIENIE
Chłodzenie AIO jest dostarczane z zamontowanymi wentylatorami oraz przewodami, co znacząco skraca czas instalacji i ułatwia cały proces. Pompa znajduje się zazwyczaj w bloku wodnym, który także zawiera obwody do zasilania wentylatora VRM oraz jego oświetlenie RGB, które jest magnetycznie mocowane.
Rurki wychodzące z bloku można elastycznie dostosować do konfiguracji systemu. Podstawa bloku wykonana jest z miedzi, co zapewnia lepszy transfer ciepła, jednak jej rozmiar jest stosunkowo niewielki, co wyklucza obsługę procesorów AMD Threadripper.
Chłodnica jest grubsza niż zwykle, ma głębokość 38 mm, ale nie jest bardzo gęsta. W związku z tym nie wymaga wentylatorów o wysokim ciśnieniu statycznym do optymalnej wydajności.
Arctic podchodzi do konstrukcji pompy i miedzianej podstawy w unikalny sposób, który odróżnia go od innych producentów. Pompa została przesunięta, aby zrobić miejsce dla większego wentylatora VRM, co skutecznie poprawia przepływ powietrza wokół kluczowych komponentów.
Montaż pompy jest prosty i pewny, dzięki zastosowaniu magnesów, które stabilnie ją utrzymują. Dodatkowo, Arctic zdecydowało się na obrotowe złączki przy pompie, co ułatwia precyzyjne ustawienie rurek. Wszystko to składa się na schludny i estetyczny wygląd obudowy pompy, która waży łącznie 1840 gramów.
Kompaktowa miedziana podstawa, mierząca 40 x 44 mm, charakteryzuje się subtelną wypukłością, a jej powierzchnia jest praktycznie pozbawiona widocznych śladów obróbki, co tylko podkreśla wysoką jakość tego rozwiązania.
Wentylatory radiatora z serii P14 PWM PST oferują prędkości w zakresie od 200 do 1700 RPM, przy maksymalnym przepływie powietrza na poziomie 70,28 CFM. Natomiast wentylator VRM, o średnicy około 50 mm, choć nie ma określonej wartości CFM, wyróżnia się atrakcyjnym wizualnie designem, który nadaje systemowi charakteru.
3. INSTALACJA CHŁODZENIA W OBUDOWIE
Instalacja chłodzenia na gnieździe AMD AM5 wymaga kilku prostych kroków. Na początek przygotuj pompę, podłączając wszystkie kable PWM lub oddzielny przewód sterujący (każdy element – wentylator VRM, pompa oraz wentylatory na radiatorze – ma osobne złącze). Następnie podłącz kabel do złącza na pompie.
Kiedy to zrobisz, usuń plastikowe uchwyty chłodzenia z płyty głównej AMD. Zamontuj dedykowane uchwyty AMD za pomocą dostarczonych śrub i dystansów, upewniając się, że są prawidłowo oznaczone jako L (lewy) i R (prawy). Potem nałóż pastę termoprzewodzącą na procesor i zamocuj pompę na wcześniej przygotowanych uchwytach.
Gdy wszystko jest odpowiednio zamocowane, umieść wentylator VRM na swoim miejscu na pompie. Usłyszysz charakterystyczne kliknięcie, gdy magnesy przyciągną wentylator i ustawią go stabilnie.
Radiator powinien być łatwy do zamocowania w obudowie, ponieważ wentylatory są już fabrycznie zamontowane. Wystarczy poprowadzić kable i podłączyć wszystkie elementy.
Ogólnie proces instalacji chłodzenia na platformie AMD jest prosty, jednak może być pewnym wyzwaniem wkręcanie śrub w otwory gwintowane uchwytów montażowych pompy. Dłuższe gwinty ułatwiłyby to zadanie, co mogłoby przyspieszyć i uprościć całą procedurę.
4. TESTY PRAKTYCZNE
- Procesor: AMD Ryzen 5 7600X 4.7/5.3 GHz
- Płyta główna: Gigabyte B650 Gaming X AX
- Pamięć RAM: 32 GB DDR5 G.Skill Ripjaws S5 6200 MHz CL30
- Karta graficzna: Gigabyte GeForce RTX 4070 WindForce OC 12 GB
- Nośnik danych: Kingston KC2000 1 TB + ADATA Legend 960 1 TB + Samsung 980 PRO 1 TB
- Zasilacz: Cooler Master GX III 650 GOLD
- Obudowa: Volcano Perun Apex ARGB Black
- Monitor: Viotek GN27D 1440p 144 Hz Curved
- System: Windows 11 23H2
Arctic Liquid Freezer III 420 mm Black – obroty wentylatorów / pompy AiO ustawione były na 100% w aplikacji Gigabyte Control Center. Chłodzenie AIO zostało zamontowane na przodzie (froncie) obudowy.
5. PODSUMOWANIE TESTU
Chłodnica ta posiada dużą aluminiową chłodnicę o wymiarach 458x130x38 mm i jest wyposażona w trzy wstępnie zainstalowane wentylatory P14 PWM PST Black, co zwiększa całkowitą wysokość do 65,5 mm. Chłodnica ma 14 FPI (żeberek na cal) i 12 kanałów chłodzących. Gumowe węże mają czarną osłonę, a ich średnica wewnętrzna/zewnętrzna wynosi 6.0/12.4 mm.
Ponieważ testowałem czarną wersję, model ten nie ma podświetlenia A-RGB, co oznacza, że nie ma kabla A-RGB wychodzącego z obudowy pompy. Wstępnie zainstalowane wentylatory mają tylko kable PWM, które są połączone w jeden zestaw dla wygody. Firma Arctic daje użytkownikom możliwość kontrolowania wentylatorów radiatora, silnika pompy i wentylatora VRM za pomocą jednego kabla lub indywidualnego sterowania za pomocą kabla z trzema złączami.
Ciekawym rozwiązaniem jest to, że Arctic zdecydował się na użycie wentylatorów P14 PWM PST z poprzedniego modelu Liquid Freezer II 420, co świadczy o ich pewności co do ich wydajności. Wentylatory te wykorzystują łożyska dynamiczne, obsługują do 1700 RPM i mają funkcję automatycznego zatrzymywania. Dostarczają przepływ powietrza na poziomie 72,80 CFM i statyczne ciśnienie rzędu 2.40 mmH₂O.
Projekt samego bloku jest dość przemyślany. Posiada wymienną pokrywę pompki z wbudowanym wentylatorem o średnicy 60 mm, który chłodzi VRM, zasysając powietrze z góry i kierując je w stronę gniazda płyty głównej. Ten wentylator może osiągnąć prędkość do 2500 RPM. Sam blok ma układ pod kątem prostym, a Arctic zastosował kontroler ET8213Q dla pompy, będący trójfazowym, bezczujnikowym, FOC kontrolowanym napędem silnika bezszczotkowego DC. Projekt płyty chłodzącej został również udoskonalony, zapewniając gęsty zestaw żeberek i zoptymalizowane kanały przepływu chłodziwa.
Jeśli chodzi o instalację, to chłodzenie jest kompatybilne z gniazdami AMD AM4/AM5 oraz Intel LGA1700. Cały proces instalacji obejmuje 10 elementów, które należy zamontować w czterech krokach, co jest wygodne i nie sprawia problemów.
Po stronie Intela można używać tego chłodzenia tylko na gniazdach LGA1700/1851, ponieważ konieczne jest usunięcie ILM w celu zainstalowania ramki kontaktowej dla tych gniazd. W mojej opinii, Arctic mógłby jeszcze zapewnić standardowe mocowanie Intel, czyniąc montaż ramki opcjonalnym, co zwiększyłoby kompatybilność tego chłodzenia z innymi gniazdami Intela.
Chłodzenie bazowo kosztuje na stronie producenta 123.99 euro, aczkolwiek od jakiegoś czasu można je nabyć w cenie promocyjnej wynoszącej 81.83 euro, co w przełożeniu na złotówki daje około 439-459 złotych (normalnie będzie to bliżej 600 złotych). Jest to bardzo dobra cena za 420-milimetrowe chłodzenie cieczą i z pewnością stawia je w czołówce innych chłodzeń na rynku, pod warunkiem, że obudowa pomieści taki rozmiar. Wydajność termiczna tego chłodzenia jest całkiem dobra, działa cicho i przewyższa wydajność modeli Liquid Freezer III 360 (niewiele, ale jednak), ale to było oczywiste. Polecamy tym, którzy mają odpowiednią obudowę.
PLUSY
- bardzo wysoka wydajność termiczna
- dodatkowy wentylator 60 mm chłodzący sekcję VRM
- wymienna pokrywa pompki VRM
- cicha praca nawet przy maksymalnych obrotach wentylatorów
- zintegrowane zarządzanie kablami
- kontrola wentylatorów i pompy VRM
- opcja sterowania jednym kablem
- ulepszona płyta chłodząca i pompa
- naprawdę łatwa instalacja
- dostępne w czarnej i białej wersji oraz ARGB
- 6 lat gwarancji producenta
MINUSY
- wymiary ze względu kompatybilność z wieloma tanimi obudowami PC
- system montażu mógłby być lepszy (ciut za krótkie śrubki montażowe)
- chłodzenie jest niekompatybilne z starszymi platformami Intela
