Biała laska. Symbol osób niedowidzących i niewidomych. Dzięki niej miliony osób niepełnosprawnych mogą same zrobić zakupy na kolację, pójść na pocztę i wysłać list czy też wybrać się wieczorem na ulubioną operę. Jednym słowem samodzielność, jednak czy znacie historię tego genialnego w swej prostocie wynalazku ?
Problem niepełnosprawności istnieje od zawsze. Ludzie rodzili się ślepi lub uszkadzali sobie wzrok podczas wypraw wojennych – jak na przykład Horatio Nelson, najsłynniejszy admirał w historii floty brytyjskiej, który dwukrotnie pokonał flotę Francji. Największą i najokrutniejszą karą rzuconą przez los był i jest brak samodzielności. Dodatkowo ślepota zwiększała szanse na nieprzyjemny kontakt z kopytami konia lub jak w dzisiejszych czasach z samochodową karoserią. Jednakże aż do XX wieku nie było dobrego urządzenia które by pomagało i wymuszało większą czujność społeczeństwa wobec chorej osoby.
Historia białej laski
W 1921 roku James Biggs, młody, utalentowany fotograf pracujący dla lokalnych gazet, ulega wypadkowi, w którym traci wzrok. W trakcie odkrywania na nowo świata, spotyka niewidomego weterana wojennego który radzi mu aby był jak najbardziej samodzielny. James uważnie przestrzega rady. Powoli wychodzi na zewnątrz, każdego dnia coraz dalej ze swoją stylową, drewnianą laseczką.
Zauważa, że zwyczajna laska nie poprawia jego bezpieczeństwa, a czasami nawet naraża innych na nieprzyjemności. Postanawia poprawić jej widoczność malując ją białą farbą, aby zwracała na siebie i swojego właściciela uwagę. Efekt przerósł najszczersze oczekiwania James’a. Nauczony doświadczeniem wszystkim osobom niewidomym polecał poruszanie się z białą laską. Dopiero 10 lat później w lutym 1931 roku, pomysł rozpowszechniła Guilly d’Herbemont – arystokratka która zainicjowała program krajowego ruchu białej laski dla osób niewidomych we Francji. Kampania została opisana w brytyjskich gazetach prowadząc do tego, że zajął się nią nawet Królewski Narodowy Instytut dla Niewidomych, odpowiadając na sugestię radia BBC, że takie przyrządy powinni otrzymać wszyscy niewidomi obywatele Wielkiej Brytanii. Akcja ich rozdawnictwa rozpoczęła się w 1932 r.
Z czasem biała laska rozpowszechnia się na całym świecie. W USA na przełomie 50′ i 60′ lat ubiegłego wieku powstają kluby zrzeszające i popularyzujące problemy osób z chorobami wzroku. Dzięki ich działaniom Kongres 15 października ustanawia obchodzony cyklicznie od roku 1964, początkowo w Stanach Zjednoczonych, a od 1970 na całym świecie Międzynarodowy Dzień Białej Laski.
W Polsce zgodnie z przepisami ustawy o ruchu drogowym, osoby posiadające znaczny lub umiarkowany stopień niepełnosprawności z tytułu upośledzenia narządu wzroku, mogą się poruszać po drogach publicznych jedynie przy pomocy tego pożytecznego przyboru. Niewidomi nie przestrzegający tego przepisu, w razie wypadku, tak samo jak pijani, odpowiadają za wszelkie wypadki powstałe z ich udziałem bez względu na to, po czyjej stronie leżała wina.
BUDOWA
Biała laska składa się zazwyczaj z trzech elementów:
- Uchwytu:
1. Uchwyt laski powinien być ergonomiczny, sugerujący sposób trzymania laski, nie przewodzący temperatury i prądu, może być z drewna, gumy lub innego materiału sprawdzającego się w tej roli. Jedna strona laski powinna być płasko ścięta, aby móc wygodnie położyć na niej palec. W niektórych laskach nie ma wyróżnionego uchwytu. - Trzonu:
1. Trzon laski może być wykonany z różnego rodzaju materiałów. Między innymi z:
- aluminium,
- włókna szklanego,
- włókna węglowego,
- grafitu,
- drewna.
2. Ze względu na budowę trzonu białe laski można podzielić na:
- laski nieskładane, sztywne, proste,
- laski składane (składające się tak jak np. szkielet namiotu), na dwa lub więcej członów,
- laski składające się teleskopowo (jeden element wchodzi w drugi),
- laski podpórcze, składane lub nie.
- Końcówki:
1. Końcówka laski nie powinna zahaczać się podczas prawidłowego używania. Ponieważ to element laski, który najbardziej się niszczy, powinien być łatwy do wymiany.
Nowoczesne udogodnienia dla niewidomych
- CityCane – umieszczony w uchwycie laski detektor zielonego światła, który dźwiękiem sygnalizuje zaświecenie się odpowiedniej lampy i możliwość bezpiecznego przejścia przez ulicę
- Laserowa laska – połączenie białej laski i laserowego detektora wykrywającego przeszkody (moduł elektroniczny można zainstalować oddzielnie na każdej innej lasce)
- K-Sonar i Miniguide – zaawansowane urządzenia echolokacyjne do zamocowania na lasce lub do trzymania w ręku, które w przeciwieństwie do detektorów ultradźwiękowych, wykrycie i odległość przeszkody sygnalizują nie dźwiękiem, ale wibracją
- Smart Finder i Piepsy – akustyczna pomoc w orientacji, służąca głównie do odnajdywania miejsc lub przedmiotów (np. po wyjściu z basenu lub jeziora – urządzenia są wodoszczelne)
- Teletact – laserowy dalmierz o zakresach 15 i 6 m, który wykrywa krawężniki, schody (w górę i w dół), progi i inne nierówności, a także szyby i czarne obiekty, np. samochody.
Teletact – laserowy dalmierz
Informacje w artykule pochodzą ze strony Polskiego Związku Niewidomych i niepełnosprawni.pl
