Cooler Master od lat dostarcza cenione systemy chłodzenia procesorów, a ich seria Hyper zdobyła uznanie dzięki solidnej wydajności i przystępnej cenie. Najnowszy model, Hyper 612 Apex, to powrót do dużych, klasycznych coolerów jednowieżowych, ale w odświeżonym wydaniu. Producent obiecuje lepszą efektywność odprowadzania ciepła, cichszą pracę oraz atrakcyjny design, który wpisuje się w nowoczesne standardy estetyczne.
Nowością w konstrukcji jest zastosowanie autorskich ciepłowodów Cooler Master Super Conductive Composite, które mają zapewniać jeszcze skuteczniejsze przewodzenie ciepła od procesora do masywnego aluminiowego radiatora. Za aktywne chłodzenie odpowiadają wydajne wentylatory Mobius 120P, które mogą osiągać do 2400 RPM.
Chłodzenie zostało zaprojektowane również z myślą o dużej kompatybilności – zmieniona budowa pozwala na bezproblemowy montaż zarówno na platformach Intel LGA 1851/1700, jak i AMD AM5/AM4, a także zapewnia większy prześwit dla modułów RAM.
Czy Hyper 612 Apex rzeczywiście jest wart uwagi? Czy jego wydajność dorównuje deklaracjom producenta? Zapraszamy na test.
Dane techniczne:
- Wymiary radiatora: 127 x 114 x 159 mm
- Waga netto: 1.35 kg
- Heatpipe: Ø6 mm × 6 szt.
- TDP: do 260 W
- Wymiary wentylatora: 120 x 120 x 25 mm
- Prędkość wentylatora: 0–2400 RPM ±10%
- Przepływ powietrza: 75.2 CFM
- Ciśnienie powietrza w wentylatorze: 3,63 mmH₂O (maks.)
- Poziom hałasu wentylatora: 30 dBA (max)
- Złącze wentylatora: 4-pin PWM
- Typ łożyska: Loop Dynamic Bearing (LDB)
- Kompatybilność z podstawkami: Intel: LGA 1851 / 1700 / 1200 / 1151 / 1150 / 1155 / 1156, AMD: AM5 / AM4
- Kolor: czarny
- Materiał radiatora: aluminiowe finy z sześcioma ciepłowodami
- Gwarancja: 5 lat
1. OPAKOWANIE / WYPOSAŻENIE
W zestawie znajduje się kompletny system montażowy dostosowany do najpopularniejszych platform sprzętowych. Dla procesorów Intel dołączono uniwersalny mechanizm Push-Pin, który umożliwia szybki montaż bez użycia narzędzi – jest on kompatybilny z gniazdami LGA1700, LGA1200, LGA115x, LGA1366, LGA2011 oraz LGA2066.
W przypadku procesorów AMD dostępny jest dedykowany uchwyt ze stali nierdzewnej, przystosowany do gniazd AM5, AM4, AM3+, AM3, AM2+ oraz FM2+/FM1. Do wszystkich elementów montażowych (śrub, podkładek, wsporników) dołączono precyzyjnie dopasowane nakrętki i uszczelki, które minimalizują drgania i zapewniają stabilność całej konstrukcji.
W pudełku znajduje się również termiczna pasta przewodząca Cooler Master MasterGel w wygodnej saszetce, wystarczająca na jednorazową aplikację – pasta charakteryzuje się niską rezystancją termiczną i jest optymalnie dobrana do współpracy z niklowaną podstawą chłodzenia.
Dla ułatwienia montażu producent dołączył śrubokręt z magnetyczną końcówką, który przydaje się przy dokręcaniu śrub w trudno dostępnych miejscach, np. przy mocowaniu ramion podtrzymujących wentylatory.
W zestawie znajdują się też dwa wentylatory 120 mm, które można zamontować w konfiguracji push-pull – do ich instalacji służą elastyczne klipsy plastikowe oraz alternatywne śruby montażowe, pozwalające na regulację pozycji wentylatorów względem radiatora.
Dodatkowo, dołączono szczegółową instrukcję montażu w formie ilustrowanego przewodnika, który krok po kroku objaśnia instalację na wszystkich obsługiwanych platformach, a także kartę gwarancyjną z informacjami o serwisie.
- mechanizm montażowy dla Intel (Push-Pin) i AMD (uchwyt + backplate)
- splitter 1→2 do podłączenia wentylatorów
- tubka pasty Cryofuze
- dwa wentylatory Mobius 120P 120 mm z klipsami i śrubami
- śrubokręt magnetyczny
- instrukcja montażu i dokumentacja
2. WYGLĄD / WYKONANIE
Radiator wykonany jest z licznych żeberek aluminiowych, które znacząco zwiększają powierzchnię wymiany cieplnej, umożliwiając efektywne rozpraszanie ciepła generowanego przez procesor. Jego wymiary to 158.5 mm wysokości, 140 mm szerokości oraz 101.3 mm głębokości, co sprawia, że konstrukcja pozostaje stosunkowo kompaktowa, zachowując przy tym wysoką wydajność. Waga realna wynosi +- 1125 gramów.
Asymetryczny projekt radiatora został specjalnie zaprojektowany, aby zminimalizować ryzyko kolizji z wysokimi modułami pamięci RAM oraz kartą graficzną, co jest szczególnie istotne w przypadku montażu w nowoczesnych płytach głównych z rozbudowanymi układami komponentów.
Radiator przykrywa magnetyczna klapka. Konkretnie jest to wzmocniona pokrywa z wbudowanymi magnesami neodymowymi, chroniąca heatpipe’y i wentylatory przed uszkodzeniem. Jej krawędzie wykończono miękką uszczelką, by uniknąć zarysowań. Na jej powierzchni, w lewym dolnym rogu, widnieje subtelne logo Cooler Master.
System chłodzenia w radiatorze wykorzystuje sześć miedzianych heatpipe’ów, z których każdy ma średnicę 6 mm. Heatpipe’y te są spłaszczone w sekcji stykającej się z procesorem, dzięki czemu maksymalizują obszar kontaktu z jego powierzchnią, a tym samym poprawiają efektywność odprowadzania ciepła. Technologia Direct Contact eliminuje tradycyjną podstawę pośrednią, pozwalając heatpipe’om na bezpośrednią interakcję z procesorem, co redukuje opory termiczne.
Materiałem konstrukcyjnym heatpipe’ów jest miedź, która została dodatkowo pokryta warstwą niklu – powłoka ta nie tylko chroni przed korozją i utlenianiem, ale także zachowuje doskonałe właściwości przewodzenia ciepła, zapewniając długotrwałą wydajność układu.
Podstawa chłodzenia została wykonana z niklowanej miedzi, materiału cenionego za doskonałą przewodność cieplną oraz odporność na zużycie mechaniczne. Powierzchnia podstawy została poddana precyzyjnej obróbce mechanicznej, uzyskując efekt lustrzanego wykończenia (mirror-finish), które zapewnia praktycznie idealnie równy kontakt z procesorem, minimalizując szczeliny powietrzne i poprawiając transfer energii cieplnej.
System montażowy jest uniwersalny: dla procesorów Intel wykorzystuje się mechanizm Push-Pin, pozwalający na szybką instalację bez konieczności używania narzędzi, natomiast w przypadku procesorów AMD AM5 stosuje się dedykowany uchwyt, który zapewnia stabilne i bezpieczne zamocowanie całej konstrukcji.
3. WENTYLATORY
Chłodzenie wykorzystuje dwa wentylatory Mobius 120P 120 mm, które współpracują ze sobą, aby zapewnić optymalny przepływ powietrza przez radiator. Każdy z wentylatorów pozbawiony jest podświetlenia LED, co może być zaletą dla użytkowników preferujących minimalistyczny wygląd systemu.
Maksymalna prędkość obrotowa wentylatorów wynosi 2400 RPM ± 10%, co pozwala na dynamiczną regulację wydajności w zależności od obciążenia procesora. W trybie maksymalnym wentylatory generują przepływ powietrza na poziomie 75.2 CFM (ok. 2.13 m³/min), który skutecznie odprowadza ciepło zgromadzone w radiatorze, oraz ciśnienie statyczne 3.63 mmH₂O, umożliwiające pokonanie oporu gęstych żeberek aluminiowych.
Poziom hałasu w najwyższym trybie pracy według deklaracji producenta sięga maksymalnie 30 dBA, co jest wartością stosunkowo niską jak na tak wysoką wydajność, zwłaszcza przy obrotach przekraczających 2000 RPM.
Wentylatory oparte są na łożysku LDB (Long Duration Bearing), które łączy cechy łożyska hydrodynamicznego i kulkowego, zapewniając cichą pracę oraz wyjątkową trwałość szacowaną na ponad 200.000 godzin ciągłego użytkowania (MTTF).
Sterowanie prędkością realizowane jest przez 4-pinowe złącze PWM, które pozwala na precyzyjną regulację obrotów w zależności od temperatury procesora – od całkowitego wyłączenia (0 RPM) w stanie bezczynności po maksymalne obroty pod obciążeniem.
Obecność dwóch wentylatorów pozwala na stworzenie układu push-pull, gdzie jeden wentylator tłoczy powietrze na radiator, a drugi je wysysa. Taka konfiguracja zwiększa efektywność chłodzenia, szczególnie w przypadku wysokowydajnych procesorów generujących dużo ciepła.
Warto jednak zaznaczyć, że wyższe obroty (powyżej 2000 RPM) zaczynają powodować już wyraźny szum, dlatego zalecam indywidualnie dostosować krzywe wentylatorów w BIOS lub dedykowanym oprogramowaniu, aby znaleźć kompromis między ciszą a chłodzeniem.
Wentylatory na wyposażeniu posiadają specjalną plastikową ramkę, demontowaną przez ostrożne podważenie (nie zaleca się użycia siły). W teorii można w tę ramkę wstawić inny wentylator 120 mm, aczkolwiek nie każdy będzie pasował. Trzeba to sprawdzać indywidualnie za każdym razem.
4. INSTALACJA CHŁODZENIA W OBUDOWIE
Cooler Master Hyper 612 Apex został wyposażony w nowy system montażu, który ma na celu ułatwienie instalacji chłodzenia na platformach AMD oraz Intel. W zestawie znajduje się uniwersalny zestaw montażowy obsługujący gniazda Intel LGA 1700, 1200, 115x oraz AMD AM5 i AM4.
W porównaniu do starszych wersji z serii Hyper 212, montaż jest prostszy i mniej czasochłonny, dzięki zastosowaniu zoptymalizowanego backplate’u i mocowania śrubowego, co eliminuje problemy z nierównomiernym dociskiem chłodzenia do procesora.
5. PLATFORMA TESTOWA / METODOLOGIA
| Specyfikacja platformy testowej | |
| Procesor | AMD Ryzen 7 2700 @ 4.0 GHz 1.30v |
| Płyta główna | Gigabyte B450 Aorus Elite |
| Karta graficzna | ASUS GeForce GTX 950 DirectCu II Strix OC |
| Pamięć RAM | 16 GB Patriot Viper DDR4 3000 MHz CL16 |
| Nośnik danych | SSD SATA Plextor M6V 128 GB |
| Zasilacz | Chieftec GPS-500A8 500W |
| Obudowa | Genesis Diaxid 605F |
| Monitor | AOC 24G2ZU |
| System operacyjny | Windows 11 Home (23H2) |
Jak przeprowadzano testy?
- obudowa Genesis Diaxid 605F podczas testów była zamknięta.
- obroty wentylatorów na karcie graficznej ustawiłem na sztywno na poziom 30%.
- pasta termoprzewodząca użyta do testów to bazowa pasta dostarczona do każdego chłodzenia z osobna, którą, zanim zacząłem właściwe testy, wcześniej wygrzałem po każdej aplikacji metodą na „ziarnko grochu” (tak jest w przypadku testów każdego chłodzenia)
- Testy temperatur procesora przeprowadziłem z wykorzystaniem programu Prime 95 (test Small FTT). Procesor w Prime95 jest obciążony w 100%, a sam test trwa około 30 minut, po których następuje 10 minut wychłodzenia a potem przeprowadzam kolejny około 30-minutowy finalny test pomiarowy.
- wartości temperatury odczytywane są z programu pomiarowego HWiNFO
- pokazane na wykresach wyniki to maksymalne wartości uzyskane podczas testów.
- temperatura otoczenia podczas testów na ogół jest zmienna, w zależności od konkretnego dnia jak i samej pory w trakcie dnia (choć w 99% przypadków oscyluje w przedziale 22-23 stopni C.). Dlatego aby nie miała ona decydującego wpływu na wyniki, to na wykresach uwzględniłem Deltę (jest to różnica temperatury otoczenia oraz testowanego podzespołu).
- testy głośności przeprowadzam decybelomierzem Benetech GM1351 (30 dBA-130 dBA). Minimalny poziom, jaki zmierzyłem w pomieszczeniu testowym wynosił 38 dBA (godziny 20-22.00). Dlatego też, jeśli na wykresie głośności widzicie tę, lub niewiele wyższą wartość, to znaczy, że wentylator/y (głównie na obrotach minimalnych) był/y praktycznie niesłyszalne.
- głośność wentylatorów zmierzyłem z odległości 20 cm od środka szklanego boku obudowy (w tym przypadku skręciłem obroty wentylatorów z obudowy i karty graficznej do użytecznego minimum (> 20%), tak aby nie miały one wpływu na wyniki).
Testy odbywały się w 4 scenariuszach:
- obroty wentylatora chłodzenia maksymalne + obroty wentylatorów w obudowie 30% / GPU – auto
- obroty wentylatora chłodzenia maksymalne + obroty wentylatorów w obudowie 100% / GPU – auto (test opcjonalny, podglądowy – tego typu ustawienie na ogół nie jest używane na co dzień w domu)
- obroty wentylatora chłodzenia uśrednione do +- 1000 RPM / obroty wentylatorów w obudowie 30% / GPU – auto
- obroty wentylatora chłodzenia uśrednione do +- 1600 RPM / obroty wentylatorów w obudowie 30% / GPU – auto
5. TESTY PRAKTYCZNE
Spoczynek (pulpit) – CPU 100% (pompka AIO 100%) / wentylatory 30%
Test spoczynkowy polega na uruchomieniu platformy testowej, zalogowaniu się do systemu Windows 11, uruchomieniu oprogramowania monitorującego i pozostawieniu komputera w stanie bezczynności na 30 minut.
Testy w Prime95
100% (pompka AIO 100%) / 30%
100% (pompka AIO 100%) / 100% – ustawienie wentylatorów w obudowie opcjonalne, nie na co dzień
+- 1000 RPM (pompka AIO 100%) / 30%
+- 1600 RPM (pompka AIO 100%) / 30%
Temperatura sekcji VRM płyty głównej – 100% / 30%
Testy głośności testowanego chłodzenia / fabrycznych wentylatorów (bez uwzględnienia pompy AIO)
6. PODSUMOWANIE
Kosztujące w przedziale 250-270 złotych chłodzenie Cooler Master Hyper 612 Apex nie dominuje w obudowie. Wysokość 159 mm pozwala zmieścić go nawet w mniejszych obudowach, a brak kolizji z RAM-em czy kartą graficzną sprawia, że całość wygląda na przemyślaną przestrzennie.
Chłodzenie prezentuje się jako minimalistyczne, ale z domieszą klimatu premium. Dominuje tu matowa czerń przełamana szarymi akcentami (niklowane heatpipe’y, aluminiowe żeberka), co nadaje mu profesjonalny, „industrialny” charakter.
Asymetryczna konstrukcja radiatora (lekko „wygięta” w stronę slotów RAM) nie tylko poprawia kompatybilność z wysokimi modułami pamięci, ale też dodaje dynamiki sylwetce – nie jest to zwykły prostopadłościan.
Oprócz tego na pochwałę zasługuje, w mojej opinii, bardzo dobrze przemyślany system montażu obu wentylatorów. Nie potrzebujemy tutaj żadnych haczyków mocujących. Po prostu wsuwamy je w zamontowane na stałe do radiatora specjalnie wyprofilowane szyny i tyle. Za to duży plus.
Najważniejsze cechy chłodzenia:
- magnetyczna klapa górna – przyciemniona osłona z wytłoczonym logo „Cooler Master” która chroni heatpipe’y, jednocześnie eksponując ich regularny układ
- brak podświetlenia ARGB – celowy wybór dla zachowania czystego, surowego wyglądu. Nawet wentylatory (Mobius 120P) mają czarne, pozbawione podświetlenia łopaty
- precyzyjne wykończenie – wysokiej jakość lustrzana podstawa miedziana, brak widocznych śladów lutowania, wszystkie krawędzie radiatora są gładkie (zero ostrych elementów).
- specyficzny montaż wentylatorów – śmigła otoczone dedykowaną ramką są montowane w specjalnych szynach/zatrzaskach
- zastosowane wentylatory Mobius 120P – bardzo wydajne na wysokim RPM albo bardzo ciche na niskim/średnim RPM. W zależności od preferencji użytkownika
Jeśli chodzi o wydajność, to jest dobrze wtedy kiedy wentylatory wieją na radiator naprawdę solidną porcją powietrza. Chłodzenie wydajnościowo jest w takiej sytuacji blisko dużo droższego modelu Thermalright Frost Commander 140 Black.
Jednakże czym bardziej skręcimy obroty, tym jest gorzej z wydajnością, co przede wszystkim widać na wykresach dotyczących wydajności przy 1000 i 1600 RPM. Coś za coś – wysoka wydajność przy wysokim/maksymalnym RPM albo naprawdę wysoka cisza, kultura pracy wentylatorów przy niskich/średnich obrotach (patrz wykres).
Mi osobiście te chłodzenie bardzo przypadło do gustu i zapewne wielu innym osobom też przypadnie. Tym bardziej jeśli cena zakupu będzie zachowywana ciągle na dobrym (czyli czytaj niskim) poziomie.
