Wiele mówi się o tym, że nie można łączyć stosunkowo mocnych procesorów z tanimi płytami głównymi. Mimo to producenci gotowych komputerów stosują takie połączenia. Czym może to skutkować?
W testach wykorzystałem płytę Asus Prime H310M-K. Jest to jedna z tańszych płyt opartych o chipset H310. Nie jest to zła konstrukcja, ale z pewnością nie jest przeznaczona do mocniejszych procesorów. Mimo to po aktualizacji BIOSu możecie na nią wsadzić nawet 9900K. Na to akurat się nie zdecydowałem. Sami zresztą zobaczycie, co stanie się, gdy płyta będzie pracowała pod obciążeniem z procesorem Intel Core i5-9600K.
Na początek jednak wady zastosowania takiej płyty, które są widoczne na pierwszy rzut oka. Po pierwsze nie pozwala ona na podkręcanie procesora. Po drugie nie ma ona złącza NVMe. Po trzecie maksymalna częstotliwość pracy pamięci to 2666 MHz. Już te wady sprawiają, że łączenie ekonomicznej płyty z 9600K i mocniejszymi podzespołami nie ma sensu. Mimo to na Allegro znajdziecie mnóstwo takich zestawów, które w zasadzie są wszędzie odradzane. Przekonajmy się więc, jak wygląda sekcja zasilania takiej płyty pod obciążeniem i co się dzieje z samym procesorem.
Testy i5-9600K z płytą H310
Testy przeprowadziłem poprzez włączenie OCCT Linpack z 90% obciążeniem pamięci RAM. Wykorzystałem w nich także moduł termowizyjny smartfonu CAT S61.
Spoczynek 
2 minuty obciążenia 
5 minut obciążenia 
15 minut obciążenia 
28 minut obciążenia 
W spoczynku jest wszystko w porządku. Taktowanie procesora dochodzi nawet do ok. 4,5 GHz podczas zapełniania pamięci RAM. Ciekawiej dzieje się już od mniej więcej minuty obciążenia. Temperatura sekcji zasilania wynosi powyżej 110°C co jest ogromną temperaturą. Przy takich wartościach płyta musi odpowiednio zareagować i tak się dzieje – taktowanie procesora i napięcie zaczynają spadać.
Początkowo taktowanie spada na jednym rdzeniu do ok. 3,7 GHz (bazowa częstotliwość 9600K), ale po paru minutach częstotliwość na wszystkich rdzeniach spada do tej wartości. Co ciekawe po chwili płyta próbuje znowu podbijać napięci i taktowanie, w związku z tym na wykresach widzicie spadki i wzrosty. Przy pierwszych 10 minutach taktowanie chwilowo dochodzi nawet do ok. 4,3 GHz. Jednakże po chwili przerwy i powrocie do obciążania taktowanie wzrasta już jedynie do ok. 4,0 GHz. Przez pierwsze minuty taktowanie jest nawet trzymane, ale później znowu pojawia się throttling. Temperatury sekcji zasilania są trochę niższe, ale dalej utrzymują się na poziomie powyżej 100°C. Zwróćcie też uwagę na napięcie, które spada po dłuższym obciążeniu nawet do 1 V. Przy takiej wartości procesor nie może działać z większym taktowaniem niż bazowym.
Oznacza to, że przy dłuższych rozgrywkach, czy profesjonalnych zadaniach (choćby renderowanie) będzie widoczny throttling, który odbije się na wydajności. Oczywiście na samym początku nie będzie to widoczne (więc, jeśli włączycie 1 minutowych benchmark w grze to nie zauważycie różnicy), ale z czasem fps-y będą Wam spadały. Różnica w stosunku do lepszej płyty głównej wyniesie nawet kilkaset megaherców a to musi odbijać się na ilości klatek na sekundę w grach.
Podsumowanie
Nie ma co oszczędzać na płycie głównej. Pod procesor Intel Core i5-9600K tania płyta H310 zdecydowanie się nie nadaje. Oszczędzając 300 zł w stosunku do płyty Z390, która spokojnie sprawdzi się we współpracy z tym procesorem, tracicie całkiem sporo. Przy dłuższym graniu, renderowaniu czy obciążaniu procesora włączy się throttling i CPU będzie działało z częstotliwością bazową – ok. 3,7 GHz. Kupując tanią płytę H310 rezygnujecie też z możliwości podkręcania, wykorzystania szybkich pamięci RAM czy ze złącza NVMe. Pamiętajcie, że składając komputer nie można oszczędzać na płycie głównej. Jeśli więc ktoś Wam będzie chciał wcisnąć taki zestaw, albo znajdziecie 9600K połączony z tanią płytą H310 w gotowym komputerze, to unikajcie takiego połączenia. To, że płyta coś obsługuje nie oznacza, że będzie z tym dobrze współpracowała. Co zresztą widać po przeprowadzonych testach.
