Badacze kosmosu chętnie tworzą mapy pokazujące różne aspekty obserwowanej przestrzeni. Pisaliśmy już między innymi o mapie kosmicznych źródeł promieniowania X, czy mapie naszej własnej galaktyki – Drogi Mlecznej. Mapy takie nie służą oczywiście nawigacji w podróżach międzygwiezdnych, ani nie są też sztuką dla sztuki. Najczęściej mapy struktur astronomicznych służą badaniom nad ewolucją wszechświata i rządzącymi nią prawami fizycznymi.
W takim też celu powstała mapa 3D przedstawiająca rozmieszczenie 1 miliona 200 tysięcy galaktyk. Została ona stworzona w ramach programu Baryon Oscillation Spectroscopic Survey (BOSS), będącego częścią większego projektu badawczego, znanego jako Sloan Digital Sky Survey III. Wcześniej w tym roku informowaliśmy już o bardzo ciekawym odkryciu dokonanym w ramach badania BOSS, które dokonane zostało niejako przy okazji tworzenia mapy.
Mapę wycinka nieba tworzono przez 10 lat, zbierając łącznie dane o położeniu 1,2 mln galaktyk w obszarze o objętości 650 mld lat świetlnych 3. Celem stworzenia tej mapy jest porównanie jej z mapą kosmicznego mikrofalowego promieniowania tła. Promieniowanie tła jest pozostałością po wczesnej, bardzo gorącej fazie rozwoju wszechświata i zawiera drobne niejednorodności, będące odzwierciedleniem fal dźwiękowych rozchodzących się we wczesnym wszechświecie.
Badacze zamierzają porównać teraz czy nieregularności w promieniowaniu tła i rozmieszczeniu galaktyk są podobne i czy mogą mieć wspólne pochodzenie. Jak twierdzą autorzy badania, jego wyniki mają również ogromne znaczenie dla badań nad rozszerzaniem się wszechświata – potwierdzają one bowiem, że siłą, która za to odpowiada, jest ciemna energia.
Zamieszczona ilustracja to wycinek stanowiący zaledwie około 3% całkowitej mapy sporządzonej przez zespół BOSS. Przedstawia on fragment wszechświata o wymiarach 6 x 4,5 x 0,5 mld lat świetlnych. Każda kropka to pojedyncza galaktyka. Kolory, od żółtego do fioletowego, oznaczają, w kolejności rosnącej, dystans od Ziemi, wynoszący średnio około 6 mld lat świetlnych.
[źródło i grafika: gizmodo.com]
