Archeolodzy w Ekwadorze dokonali fascynującego, choć z pewnością makabrycznego odkrycia. Bo jak inaczej nazwać rytuał pochówku zmarłych dzieci w hełmach z czaszek innych dzieci?
Podczas wykopalisk między 2014 a 2016 roku w Salango w Ekwadorze w dwóch małych kopcach znaleziono szczątki ośmiu niemowląt, jednego dziecka i dwóch dorosłych. Wokół niektórych z nich znaleziono małe artefakty, muszle i kamienne figurki, co zgadzało się z praktykami sprzed 2100 lat obserwowanych w innych podobnych „grobach”. Ale dwa niemowlęta wyróżniały się w groteskowym wręcz stylu, mając na głowie inne czaszki. To pierwsze takie odkrycie w skali świata.
Szacuje się, że pierwsze dziecko miało około 18 miesięcy w chwili śmierci. Według naukowców nałożono mu na głowę przed złożeniem w kopcu czaszkę starszego dziecka w wieku od 4 do 12 lat. Między dwiema czaszkami nie było zbyt wiele miejsca, więc zespół uważa, że hełm został umieszczony w czasie pochówku. Między dwiema warstwami czaszki znaleziono również małą skorupę i część kości palca dziecka. Ocenia się, że drugie dziecko miało od sześciu do dziewięciu miesięcy, a właściciel jego „hełmu” miał od dwóch do 12 lat.
Autorka badań, Sara Jeungst wyjaśnia, że:
Czaszki były dość dobrze zachowane, chociaż fragmentaryczne od normalnych procesów erozyjnych związanych z pochowaniem. Zewnętrzne czaszki miały proste krawędzie, co sugeruje, że zostały przecięte, chociaż znaleziono tylko jeden ślad.
Ale jest jeszcze bardziej koszmarny zwrot akcji. Położenie niektórych kości zewnętrznych czaszek sugerowało, że hełmy zostały prawdopodobnie założone na głowy niemowląt, gdy były jeszcze pokryte skórą ich właścicieli. Według znawców starożytnych kultur Ameryki Południowej taka praktyka była powiązana z tym, że ludzka głowa sama w sobie była silnym symbolem tożsamości.
Głowy były powszechnie przedstawiane w ikonografii, garncarstwie, rzeźbie i dosłownych głowach w prekolumbijskiej Ameryce Południowej. Są na ogół reprezentatywne dla władzy, przodków i mogą wykazywać dominację nad innymi grupami – na przykład poprzez tworzenie trofeów z głów podbitych wrogów.