Poszukiwanie nowych rozwiązań narastającego problemu zanieczyszczenia tworzywami sztucznymi prowadzi do ciekawych miejsc. Naukowcy z Hiszpanii właśnie odkryli potencjał śliny larw moli woskowych, które rozkładają plastik w ciągu zaledwie kilku godzin w temperaturze pokojowej.
Odkrycie tych enzymów to w zasadzie przypadek. Federika Bertocchini, badaczka biologii i pszczelarka z Hiszpanii, w 2017 roku natknęła się na szczególną zdolność larw moli woskowych. Pasożyty te żywią się woskiem pszczelim. Aby chronić swoje ule przed zniszczeniem, Bertocchini umieściła na nich plastikowe torby.
W ciągu 40 minut torby zostały podziurawione jak sito. Tego typu opakowania są zazwyczaj wykonane z polietylenu. Odpowiada on za około 29% światowego zużycia, a plastik tego rodzaju jest bardzo trudny do rozbicia. Nic dziwnego, że zalega on latami na śmietniskach w różnych częściach naszego świata.
Larwom moli woskowych rozłożenie polietylenu zajęło około 12 godzin, a dalsze eksperymenty wykazały, że robaki faktycznie trawiły plastik, a nie go przeżuwały
Do analizy śliny robaków wykorzystano mikroskopię elektronową. W ciągu kilku godzin w temperaturze pokojowej znajdujące się w niej enzymy stworzyły widoczne kratery na powierzchni plastiku, doprowadzając do utlenienia materiału. Naukowcy dostrzegli ich wyraźną przewagę nad innymi enzymami o podobnych zdolnościach.
Aby plastik uległ degradacji, tlen musi przeniknąć do polimeru (cząsteczki plastiku). Jest to pierwszy etap utleniania, który zwykle jest wynikiem ekspozycji na światło słoneczne lub wysokie temperatury i stanowi czynnik spowalniający degradację tworzyw sztucznych, takich jak polietylen – tłumaczy Bertocchini.
Czytaj też: Nowy plastik o imponujących właściwościach. Szybko się naprawia i szybko się rozkłada
Dlatego w normalnych warunkach środowiskowych degradacja plastiku trwa miesiące, a nawet lata. Odkryte właśnie enzymy są pierwszymi i jedynymi znanymi enzymami zdolnymi do degradacji plastiku polietylenowego poprzez bardzo szybkie utlenianie i rozkład polimeru w temperaturze pokojowej.
