Reklama
aplikuj.pl

Skąd się bierze lewo- lub praworęczność?

Pomijając niewielką liczbę prawdziwie oburęcznych osób – tych, które z równą łatwością mogą używać prawej i lewej ręki – ludzie zazwyczaj mają dominującą dłoń (i stronę ciała), którą preferują do codziennych czynności. Ale dlaczego tak jest?

Większość ludzi – około 85 do 90% – jest praworęcznych, a na Ziemi nie ma populacji, w której leworęczni stanowią większość. Ten nierównomierny podział ma pewne historyczne minusy dla leworęcznych. Musieli używać nożyczek, biurek, noży i notesów, które zostały zaprojektowane z myślą o osobach praworęcznych. Wiele takich osób zostało zmuszonych, wbrew ich naturalnym skłonnościom, do pisania prawą ręką. Były one dyskryminowane i nieprzychylnie widziane. Świadczy o tym nawet język – „prawy” może również oznaczać „sprawiedliwego, a łacińskie znaczenie słowa „złowieszczy” wynika właśnie z „lewego”.

Naukowcy wciąż próbują zrozumieć, co sprawia, że ludzie wolą jedną rękę zamiast drugiej i dlaczego praworęczność dominuje. Badacze z Uniwersytetu Oksfordzkiego przyjrzeli się DNA około 400 000 ludzi w Wielkiej Brytanii i odkryli, że cztery regiony genomu są zazwyczaj kojarzone z leworęcznością. Trzy z tych czterech regionów były zaangażowane w rozwój i strukturę mózgu. Niektórzy badacze mają nadzieję, że analiza różnic biologicznych pomiędzy leworęcznymi i praworęcznymi może rzucić światło na to, jak mózg rozwija specjalizację na swoich półkulach.

Co ciekawe, praworęczność już od dawna dominowała w zapisie archeologicznym, co naukowcy zauważyli u szczątków sprzed 500 000 lat. Neandertalczycy również byli w większości praworęczni. W przypadku małp również istnieje podobny podział, lecz tam wynosi on mniej więcej 50/50.