Każda armia świata musi działać na lądzie, w morzu i powietrzu. Kluczowym elementem wszelkich działań lotniczych są helikoptery wojskowe, które potrafią kosztować krocie. Oto dziesięć najdroższych z nich.
Sikorsky UH-60 Black Hawk
Black Hawk to chyba najsławniejszy helikopter wojskowy na świecie. Jest produkowany od 1974 r. przez Sikorsky Aircraft Corporation, a do tej pory powstało 3500 egzemplarzy. Black Hawk działa od początku lat 80. ubiegłego wieku, od Karaibów w czasie inwazji na Grenadę po Somalię w walkach z watażkami Mogadiszu. Chociaż jest to helikopter transportowy, Black Hawk jest wyposażony w elektroniczne systemy bojowe, a także ciężkie uzbrojenie: pociski AGM-114 Hellfire i AIM-92 Stingers. Najnowsze modele są napędzane przez silniki General Electric 701D.
Koszt: 21 mln $
Bell AH-1Z Viper
Bell AH-1Z Viper jest helikopterem szturmowym zaprojektowanym przez Bell Helicopter Textron, którego używa korpus piechoty morskiej USA. Pierwszy lot prototypu odbył się w grudniu 2000 r. Viper jest śmigłowcem precyzyjnego ataku, ma większy zasięg i identyfikuje cele znajdujące się dalej niż klasyczne śmigłowce. AH-1Z ma szereg czujników dalekiego zasięgu skupionych wokół systemu radarowego kontroli ognia Longbow. Powodują one, że Viper może korzystać z pocisków AIM-9 Sidewinders i AGM-114 Hellfire. Co więcej, Viper ma o 75 proc. mniej ruchomych części niż inne helikoptery czetrołopatkowe, co wydłuża żywotność maszyny.
Koszt: 31 mln $
Boeing AH-64 Apache
Apache to obok Black Hawka, drugi najbardziej rozpoznawalny śmigłowiec na świecie. Stworzony w 1981 r., AH-64 dał wszystkim oddziałom amerykańskiej armii potężne narzędzie do walki z wrogimi siłami. Standardowy Apache jest wyposażony w działko automatyczne 30 mm M230 i rakiety Hellfire/Hellfire II, Hydra 70 oraz FIM-92 Stinger. Apache są również wyposażone w Integrated Helmet and Display Sighting System (IHDSS) – system pozwalający pilotom na kontrolowanie lądowanie, lotem, jak i celowanie bronią poprzez proste gesty wykonywane głową.
Koszt: 31 mln $
Kazam Mi-35
Mi-35 to główny śmigłowiec wsparcia naziemnego rosyjskich sił zbrojnych. Główne zastosowania helikoptera to zapewnienie osłony dla piechoty lub naziemnych operacji zbrojnych oraz rozbijanie osłon pancerza przeciwnika. Główne uzbrojenie stanowi działko GSz-23W, ppk Ataka-W (rozwinięcie systemu Szturm-W), rakiety Igła-W lub G3-Ch Wega. Mi-35 jest używany do łatwego wprowadzania i wyprowadzania wojsk z pola walki. Ma przymocowane na stałe podwozie, które się nie chowa, dzięki czemu helikopter może lądować w nierównym terenie.
Koszt: 36 mln $
Denel Rooivalk
Denel Rooivalk, co po afrykańsku oznacza „czerwoną pustułkę”, to śmigłowiec szturmowy opracowany przez południowoafrykańską firmę Atlas, będącą częścią koncernu Denel. Jest to pierwszy śmigłowiec stworzony i wyprodukowany w całości w RPA. Do tej pory powstało 12 egzemplarzy. Stanowi wyposażenie Południowoafrykańskich Sił Obronnych (SADF), a jego główne uzbrojenie to pociski przeciwpancerne Mokopa ZT6, pociski klasy powietrze-powietrze Mistral, niekierowane pociski rakietowe 70 mm i 81 oraz działka 20 mm.
Koszt: 40 mln $
Eurocopter Tiger
Eurocopter to produkt wspólnego przedsiębiorstwa francuskiego Aerospatiale i niemieckiego MBB, miał być odpowiedzią Europy na radzieckie śmigłowce wojskowe z końca lat 80. ubiegłego wieku. W rezultacie powstał śmigłowiec wielozadaniowy, wykorzystywany do różnych misji, w tym zbrojnego rozpoznania, operacji przeciwpancernych i bliskiego wsparcia powietrznego. Zaletą tego helikoptera jest połączenie wysokich osiągów w locie z siłą ognia. Ma 13-metrowy wirnik główny i wąski kadłub, które nadają Eurocopterowi wyjątkową zwrotność. W użyciu jest 97 egzemplarzy.
Koszt: 41 mln $
Sikorsky SH-60 Seahawk
Seahawk został stworzony na zapotrzebowanie US Navy na duży helikopter do prowadzenia działań zbrojnych na morzu. Musiał on posiadać doskonałe zdolności rozpoznawcze oraz być wystarczająco duży, aby przewieźć sprzęt używany przez żołnierzy. Dzisiaj SH-60 jest używany do rozmieszczania przeciwokrętowych pocisków manewrujących i jest wystarczająco duży do misji poszukiwawczych i ratowniczych. Jest w użyciu od 1982 r., a na świecie jest ponad 900 egzemplarzy w różnych wariantach (m.in. Oceanhawk, Rescue Hawk czy Knighthawk).
Koszt: 43 mln $
NHI NH90
Ten wojskowy helikopter jest owocem współpracy kilku europejskich firm lotniczych. Ich celem było wyposażenie państwa NATO w helikopter do precyzyjnych działań, który również mógłby działać w środowisku morskim. Użyty po raz pierwszy w 2007 r., NH90 był pierwszym śmigłowcem wojskowym, który w całości operował z systemem sterowania Fly by Wire, zastępującym tradycyjne sterowanie ręczne elektronicznym interfejsem. Obecnie istnieją dwa warianty NH90 używane wojskom 14 krajów. W użyciu jest 306 egzemplarzy (514 zamówionych).
Koszt: 50 mln $
Boeing V-22 Osprey
Boeing V-22 Osprey jest w użyciu od 2007 r., głównie przez żołnierzy Marines. V-22 jest pionowzlotem, czyli maszyną typu VTOL – pierwszym wojskowym śmigłowcem z wirnikiem typu tilt-rotor o średnicy 12 m. W momencie startu i lądowania wirniki są skierowane pionowo (jak w śmigłowcach), a podczas lotu poziomo (jak w samolotach). Gondole z silnikami do obrotu z pozycji pionowej do poziomej potrzebują zaledwie 12 sekund. Jest wykorzystywany w misjach, do których zazwyczaj stosowano śmigłowce, ale o zasięgu samolotu z napędem turbośmigłowym. Załogę stanowią trzy osoby, ale na pokład V-22 zmieści się aż 24 żołnierzy.
Koszt: 72 mln $
Sikorsky CH-53K King Stallion
Sikorsky CH-53K King Stallion to najdroższy śmigłowiec wojskowy, jaki kiedykolwiek wyprodukowano. To stosunkowo nowy śmigłowiec używany głównie przez żołnierzy Marines – pierwszy lot odbył się w 2015 r. Helikopter jest opracowywany jako następca CH-53E Super Stallion – jego wygląd także nawiązuje do tego modelu. To helikopter transportowy, w którym zmieszczą się dwa w pełni wyposażone Humvee. Helikopter jest nadal w fazie rozwoju, więc wiele szczegółów dotyczących budowy i uzbrojenia jest tajnych, a Marines mają otrzymać 200 egzemplarzy.
Koszt: 95 mln $
