Katastrof naturalnych nie da się uniknąć. Ale możemy nauczyć się z nimi żyć. Aby było to możliwe, trzeba czerpać w przeszłości i klęsk żywiołowych, które już za nami. Poniżej znajdziecie 10 największych tego typu zdarzeń w XXI wieku.
Przyroda jest bezwzględna. Katastrofy naturalne regularnie zabierają tysiące, jeżeli nie dziesiątki tysięcy istnień. Trzęsienia ziemi, erupcje wulkanów, pożary czy tornada – wszystko to jest elementem krwiobiegu Ziemi. ONZ szacuje, że katastrofy naturalne generują roczne koszty na poziomie 300 mld dolarów. Prawdopodobnie nigdy nie będziemy w stanie im przeciwdziałać, ale możemy nauczyć się je przewidywać – co znacznie zminimalizuje ofiary.
Oto 10 największych katastrof naturalnych XXI wieku. Niestety, można się spodziewać, że w przyszłości będą takie, które wymienione tutaj przebiją.
Trzęsienie ziemi w Gudźarat w 2001 r.
26 stycznia 2001 r. w indyjskim stanie Gudźarat, doszło do niezwykle groźnego trzęsienia ziemi. Miało ono siłę 7,9 w skali Richtera i doprowadziło do śmierci ponad 20 000 osób. Liczba rannych była ponad 8 razy większa. Podczas trzęsienia ziemi zawaliło się 400 000 domów mieszkalnych, 8 szkół, 2 szpitale, a także świątynia Swaminarayan. Najbardziej ucierpiało miasto Bhuj, co upamiętniono posadzeniem 13 000 drzew na tamtejszym cmentarzu.
Trzęsienie ziemi i tsunami w Tohoku w 2011 r.
Do trzęsienia ziemi w Tohoku doszło 11 marca 2011 r. Wstrząsy o sile 9,0 stopni w skali Richtera wygenerowały niszczycielskie tsunami, które uderzyło w wybrzeże i elektrownię atomową w Fukushimie. Japonia na kilka dni zamarła – wstrzymano loty i transport publiczny. Liczbę ofiar śmiertelnych szacuje się na 18 400 osób. Niektórzy poszkodowani całymi dniami przebywali na dachach zrujnowanych budynków w oczekiwaniu na pomoc. W akcjach ratunkowych brali udział przedstawiciele innych krajów.
Trzęsienie ziemi w Iranie w 2003 r.
26 grudnia 2003 r w Iranie doszło do trzęsienia ziemi, które doprowadziło do śmierci co najmniej 26 000 osób. Wstrząsy o magnitudzie 6,6 w skali Richtera odnotowano w prowincji Kerman, niedaleko miejscowości Bam. Trzęsienie ziemi zniszczyło aż 80% budynków i infrastruktury w rejonie Bam, m.in. wpisana na listę światowego dziedzictwa UNESCO, starożytna Cytadela w Bam – największa budowla wyłącznie z cegły suszonej. Dużo osób straciło życie w wyniku 29 poważnych wstrząsów wtórnych.
Fala upałów w Europie w 2003 r.
Globalne ocieplenie to problem nas wszystkich. Bezpośrednią konsekwencją zmian klimatycznych są fale upałów, obecne na całym świecie. Fala upałów z 2003 r., która dotknęła głównie Francję i Włochy (ale także inne europejskie kraje) doprowadziła do temperatur pokroju 44 stopni Celsjusza (w cieniu). We Francji doprowadziło to do śmierci ponad 14 000 osób, a w całej Europie ofiar mogło być nawet 4 razy więcej – trudno jednoznacznie ją oszacować. Najbardziej narażone na upały zawsze są osoby starsze i dzieci.
Fala upałów w Rosji w 2010 r.
W 2010 r. fala upałów uderzyła w półkulę północną – Chiny, Stany Zjednoczone, Kanadę, Kazachstan i Japonię. Najbardziej doświadczyła jej jednak Rosja. Władze oficjalnie mówią o 56 000 ofiarach, choć niewykluczone, że było ich więcej. Pierwsza faza fali upałów była poprzedzona umiarkowanej siły zjawiskiem El Nino (od kwietnia do czerwca 2010), podczas gdy drugiej towarzyszyło wyjątkowo silne zjawisko La Nina (od czerwca 2010 do czerwca 2011). Czerwiec 2010 r. był rekordowo ciepły, a średnie temperatury w Rosji regularnie przekraczały 40 stopni Celsjusza. Doprowadziło to nie tylko do śmierci wielu osób, ale i upadku upraw, a także pożarów.
Huragan Katrina w 2005 r.
Huragan Katrina to jeden z trzydziestu najbardziej niszczycielskich huraganów, jakie nawiedziły Stany Zjednoczone. Wśród zarejestrowanych atlantyckich cyklonów, był to szósty pod względem siły wiatru (280 km/h). Huragan uformował się 23 sierpnia 2005 r. na Bahamach, a wkrótce przeszedł przez Florydę. Największe zniszczenia cyklon spowodował w Nowym Orleanie – system przeciwpowodziowy w mieście okazał się nieszczelny aż w 50 miejscach. To doprowadziło do zalania 80% miasta. Zginęło ponad 1800 osób, a szkody oszacowano na 87 mld dol.
Trzęsienie ziemi w Syczuanie w 2008 r.
12 maja 2008 r. doszło do trzęsienia ziemi o sile 8 stopni w skali Richtera w chińskiej prowincji Syczuan. Epicentrum trzęsienia ziemi znajdowało się zaledwie 90 km od stolicy prowincji – Chengdu. Wstrząsy były tak silne, że odnotowano je w Pekinie i Szanghaju, gdzie zakołysały się wieżowce. Do tego doszły silne wstrząsy wtórne o magnitudzie 6,0 stopni w skali Richtera, które spowodowały kolejne zniszczenia. W miejscowości Dujiangyan szkoła zawaliła się na 900 osób, głównie uczniów, a w mieście Mianyang pod gruzami budynków zmarło ponad 1700 osób. Łączna liczba ofiar to 69 197 osób.
Trzęsienie ziemi w Kaszmirze w 2005 r.
Trzęsienie ziemi o sile 7,6 stopni w skali Richtera dotknęło Kaszmir 8 października 2005 r. O skale zniszczeń zadecydowała nie tylko siła wstrząsów, ale także gęstość zaludnienia obszaru, na którym do nich doszło. Wstrząsy wtórne odnotowano w państwach graniczących z Pakistanem, czyli Tadżykistanie, Afganistanie i Chinach. Epicentrum trzęsienia ziemi było zaledwie 100 km od stolicy Pakistanu – Islamabadu. W wyniku katastrofy zmarło 75-86 000 osób.
Cyklon Nargis w 2008 r.
Cyklon Nargis uformował się 27 kwietnia 2008 r. nad Zatoką Bengalską. Uderzył w Birmę 2 maja tego samego roku. Wiatr towarzyszący cyklonowi miał prędkość nawet 240 km/h. W najbardziej dotkniętym przez żywioł mieście (Bogalay) zginęło 15 000 osób. Cyklon zrównał z ziemią wiele wiosek, świątyń i zabytkowych monumentów. Doprowadził do śmierci łącznie 138 000 osób.
Tsunami na Oceanie Indyjskim w 2004 r.
Podwodne trzęsienie ziemi na Oceanie Indyjskim o sile 9,1 stopni w skali Richtera, którego hipocentrum znajdowało się ok. 30 km pod dnem Oceanu Indyjskiego w pobliżu zachodniego wybrzeża północnej Sumatry. Do głównego wstrząsu doszło 26 grudnia 2004 r. Według sejsmologów, było to trzecie najsilniejsze trzęsienie ziemi od 1900 r. – od kiedy prowadzi się ciągłe obserwacje sejsmiczne. Trzęsienie ziemi wywołało tsunami, które dotarło do wybrzeży Indonezji, Indii i Tajlandii. Sięgające 15 m fale zniszczyły nadmorskie wsie i miasteczka, a także popularne kurorty wypoczynkowe. Liczba zabitych i zaginionych to 294 000 osób, choć nie jest o bilans ostateczny tragedii.
