W 1959 roku na terenie Szpitala Stanowego Ypsilanti w Michigan przebywało trzech mężczyzn ze zdiagnozowaną schizofrenią. Lekarz Milton Rokeach postanowił wykorzystać pacjentów w ramach niezbyt etycznego eksperymentu.
Rokeach sądził, że zebranie całej trójki w jednym miejscu i przeprowadzenie swego rodzaju konfrontacji wywoła u niech refleksje dotyczące własnej natury. W związku z tym, cała trójka została przeniesiona na ten sam oddział. Już pierwsze spotkanie okazało się dość groteskowe, ponieważ każdy z trójki mężczyzn był przekonany co do swojego pochodzenia. Napotkanie innych rzekomych Jezusów wywoływało więc u nich agresję. Warto zauważyć, że Rokeach miał polskie pochodzenie, a inspirację do przeprowadzenia eksperymentu stanowiła historia dwóch pacjentek innego szpitala – obie podawały się za Maryję Dziewicę, lecz ich wzajemny kontakt spowodował, iż jedna z kobiet „przejrzała na oczy”.
Czytaj też: To prawdopodobnie najstarsze odwzorowanie ukrzyżowania Jezusa Chrystusa
Jakie były efekty w tym przypadku? Wbrew oczekiwaniom psychiatry, spotkanie mężczyzn wcale nie doprowadziło u nich do pojawienia się wątpliwości. Wręcz przeciwnie: pacjenci racjonalizowali pochodzenie innych, nazywając pozostałych „Jezusów” oszustami, a nawet… robotami. Joseph uważał się za Boga, natomiast Leon, pozornie najbardziej ugodowy z całej trójki, sądził, że pozostali są „bogami niższego rzędu”, choć czasami nazywał ich reinkarnacjami kapitana Davy’ego Jonesa i innych postaci.
Każdy z trójki pacjentów był przekonany, że jest Jezusem
Po dwóch latach trwania eksperymentu było jasne, że Rokeach nie ma zamiaru trzymać się etycznych zasad. Wielokrotnie manipulował swoimi pacjentami, m.in. zatrudniając atrakcyjną asystentkę, której zadaniem miało być uwiedzenie Leona i nakłonienie go do złamania swoich zasad. Intryga wyszła na jaw, a stan psychiczny mężczyzny się pogorszył. Z czasem pacjenci zaczęli też toczyć coraz poważniejsze spory – zarówno słowne jak i fizyczne.
Czytaj też: Czy duży mózg daje większą inteligencję?
Po zakończeniu eksperymentu, Rokeach opisał swoje przemyślenia na ten temat w książce pt. The Three Christs of Ypsilanti. Co ciekawe, sam lekarz miał świadomość, że jego eksperymenty były nieetyczne. Przyznał, iż nie miał prawa „bawić się w Boga” ingerując w życie swoich pacjentów przez 24 godziny na dobę. I choć żaden z trójki „Jezusów” nie został wyleczony, to psychiatra wyciągnął z całej historii lekcję życia. Tak przynajmniej twierdził, jednak Joseph, Clyde i Leon mogli mieć na ten temat inne zdanie.
