Odręczny list od Alberta Einsteina do jego siostry Mai sprzedano za 39 350 dolarów podczas aukcji w Jerozolimie. List, napisany w 1922 roku z tajnego miejsca w północnych Niemczech, ujawnia obawy fizyka o wzroście nacjonalizmu na terenie kraju. List powstał na dekadę przed tym jak partia nazistowska doszła do władzy.
Einstein napisał list z ukrycia po zamachu na jego przyjaciela Waltera Rathenaua, niemieckiego ministra spraw zagranicznych i Żyda. Ostrzeżony przez policję, że może być następny, wybitny fizyk opuścił Berlin i uciekł do nieznanego miejsca w północnych Niemczech. Podczas gdy list nie ma adresu zwrotnego, uczeni sądzą, że napisano go, gdy Einstein przebywał w portowym mieście Kilonia, zanim wyruszył w trasę po Azji.
Ze’ev Rosenkranza, asystent dyrektora Projektu Einstein Papers w Kalifornijskim Instytucie Technologii wypowiedział się na temat listu. Jego zdaniem Einstein ostrzegał przed powstaniem tego listu o rosnącym antysemityzmie w Niemczech, ale był niezwykle wstrząśnięty śmiercią przyjaciela. W roku powstania listu Einstein został powiadomiony, że zdobył nagrodę Nobla w dziedzinie fizyki za swoją pracę badającą efekt fotoelektryczny. Ostatecznie powrócił do Niemiec do czasu, aż naziści doszli do władzy w 1933 r. Wtedy też przyjęli antysemickie ustawy, które usunęły Żydów z publicznych stanowisk, w tym z pozycji nauczycielskich.
Einstein wykładał za granicą, gdy Hitler został kanclerzem. Fizyk zrzekł się niemieckiego obywatelstwa i ostatecznie wyemigrował do Ameryki, gdzie mieszkał do końca swoich dni.
[Źródło: livescience.com; grafika: Kedem Auction House]
Czytaj też: Einstein miał rację – oto kolejne potwierdzenie jego teorii
