W ciągu następnych miesięcy pojawi się seria tekstów o tematyce japońskiej. Będę starała się poruszać w nich takie tematy jak kultura, społeczeństwo, technologia i popkultura. Na pierwszy front idzie japońska myśl techniczna pod postacią automatów sprzedających.
Wycieczka po Japonii, akt 1. Kilka słów o japońskich automatach, które potrafią sprzedawać dosłownie wszystko.
Japonia znana jest ze swojego zamiłowania do różnych technologicznych nowinek, które często są dość zaskakujące dla Zachodu. Jednym z urządzeń, na które spłynęła miłość i niezwykła inwencja mieszkańców Kraju Kwitnącej Wiśni są automaty, sprzedające różne rzeczy. Coś, co dla nas może się wydawać mało interesującym udogodnieniem, tam weszło na zupełnie inny poziom technicznej egzystencji.
Wystarczy wspomnieć, że w Japonii, której populacja wynosi 127 milinów ludności, na 23 osoby przypada jeden automat. Jest to najwyższy wskaźnik na świecie. Dla porównania, w Polsce jeden automat przypada na około 900 osób. Roczny zysk ze sprzedaży z tych maszyn w Kraju Kwitnącej Wiśni to około 6,95 miliardów jenów.
Japońskie automaty na kartach historii
Pierwszy automat jaki pojawił się w Japonii, był wykonany z drewna i służył do sprzedaży tytoniu. Przypominał ogromną szafę i nie tylko pokazywał cenę towaru, ale również wydawał resztę. Podobne maszyny wykorzystywane były również w restauracjach jako pewien rodzaj samoobsługi. Klient wybierał potrawę oraz dodatki, wrzucał pieniądze, a w zamian otrzymywał bilecik, który później oddawał, przy składaniu zamówienia. Idea stojąca za popularyzacją automatów to usprawnienie obsługi. Dzięki nim kucharz nie musiał, co chwile odrywać się od gotowania.
Automaty, w formie jaką znamy dzisiaj, pojawiły się w 1950 roku i sprzedawały głównie napoje oraz przekąski. Przełom dokonał się, gdy w 1967 wprowadzono monetę 100-jenową, która stała się podstawowym środkiem płatniczym przyjmowanym przez wszystkie urządzenia sprzedające. Od tamtego czasu nastąpił nagły wzrost ich liczby i urozmaicanie asortymentu o często dość nietypowe artykuły.
Społeczeństwo nowoczesne = społeczeństwo zautomatyzowane
Dziś w japońskich automatach można kupić prawie wszystko. Dosłownie. Oprócz zwykłych napojów i przekąsek można dostać również wszelkiego rodzaju alkohole i papierosy. Niektóre automaty sprzedają zarówno zimne, jak i ciepłe napoje, a inne naleśniki oraz ciepłe „zupki chińskie” albo chleb w puszce. Dla tych, którzy lubią zdrową żywność istnieją maszyny, sprzedające jajka, owoce lub warzywa, oczywiście wszystko świeże i regularnie uzupełniane.
Jeżeli w pośpiechu ktoś zgubi krawat, podkoszulek, rękawiczki lub parasolkę może to wszystko nabyć w automacie. W przypadku gdy zapomni się o prezencie dla dziecka zawsze można iść i kupić zabawkę w odpowiedniej maszynie. Jako ładny upominek sprawdzą się też kwiaty z automatu. Na terenie świątyń również można je znaleźć i nabyć wszelkiego rodzaju talizmany. Do bardziej kontrowersyjnych rzeczy, jakie można jeszcze zdobyć w tych maszynach, zaliczyć trzeba m.in. wszelkiego rodzaju gadżety erotyczne i czasopisma pornograficzne.
Przy tak dużej ilości automatów i ich popularności, twórcy starają się ułatwić i uatrakcyjnić korzystanie z nich, by przyciągnąć jak najwięcej klientów. Z tego powodu powstaje wiele nowych i ciekawych funkcji. W Tokio została umieszczona seria automatów, które proponują kupującemu odpowiedni dla niego produkt. Dokonują tego za pomocą zainstalowanego czujnika, który skanuje twarz, co pozwala na określeniu wieku i płci osoby stojącej przed automatem. Dodatkowo wykorzystują informacje o pogodzie, aktualnym czasie itp. Na przykład w zimowy poranek automat zaproponuje nam coś ciepłego do picia jak herbata czy kawa albo napój energetyczny.
Jeżeli ktoś uważa, że korzystanie z tego typu urządzenia nie jest przyjemne ze względu na brak kontaktu z drugą osobą, zawsze może ściągnąć na telefon aplikację z wirtualną ekspedientką. Po zainstalowaniu takiej aplikacji i zarejestrowaniu automatów, z jakich się często korzysta, maszyny zaczną wysyłać na telefon różne wiadomości i specjalne filmiki za każdym razem, gdy będzie się je mijać na swojej drodze. Wracając z pracy, można nawet otrzymać od swojej „ekspedientki” wiadomość w stylu „świetnie się dzisiaj spisałeś”, co oczywiście może zachęcić do zakupienia czegoś ze swojego ulubionego automatu. Inne urządzenia mają też zainstalowany ekran, na którym można podejrzeć proces przygotowywania zakupionego napoju.
Bielizna automatu?
Z popularnością automatów w Japonii łączy się też wiele tzw. „miejskich legend”. Najpopularniejszą z nich jest ta, że istnieją urządzenia, w których można kupić używaną bieliznę licealistek. Mit ten szybko rozprzestrzenił się na Zachodzie i jest często powtarzany. Wpasowuje się idealnie w wyobrażenia o Kraju Kwitnącej Wiśni, który dla ludzi na Zachodzie jest bardziej Krajem Kwitnącej Technologii i Seksu. Jednak każdy, kto był w Japonii, może potwierdzić, że takich automatów tam po prostu nie ma.
W czasie lat ’90 istniał proceder sprzedaży swojej używanej bielizny przez licealistki i być może ktoś kiedyś wpadł na pomysł wykorzystania automatów do promocji takiego „towaru”. Jednak w 1993 roku osoby zajmujące się tego typu handlem zostały zatrzymane i postawiono im zarzuty naruszenia prawa. Oczywiście dzisiaj można spotkać automaty z bielizną, ale będzie to zupełnie czysta i nieużywana bielizna, taka sam jaką można kupić w zwykłym sklepie.
Po tych wszystkich informacjach można zadać sobie pytanie, skąd taka popularność automatów w Japonii? Powodów jest zapewne kilka. Jednym z nich jest niski poziom wandalizmu w Japonii, co sprawia, że możemy znaleźć dobrze działające automaty zarówno w najbardziej uczęszczanych miejscach, jak i w całkiem wyludnionych dzielnicach czy mały mieścinach. Dodatkowo zajmują mało miejsca, co ma ogromne znaczenie przy ograniczonej przestrzeni. Oprócz tego ograniczają kontakt z innymi osobami, co dla wielu Japończyków, unikających interakcji społecznych, jest dużym plusem.
Bibliografia:
- http://kotaku.com/5988536/the-wild-and-wonderful-world-of-japanese-vending-machines
- http://www.jnto.go.jp/eng/indepth/cultural/hj/vendingmachines.html
- http://web-japan.org/trends/11_culture/pop140317.html
- http://japonia-online.pl/article/473
- http://kotaku.com/5948143/japans-panty-vending-machines-the-unreal-hyperbole-and-honest-truth
Źródła zdjęć:
- http://www.stuffyoushouldknow.com/blog/gallery/18-things-you-can-buy-in-japanese-vending machines/
- https://www.dramafever.com/news/25-things-youll-only-find-in-vending-machines-in-japan/
- http://www.kuriositas.com/2012/07/japan-land-of-vending-machines.html
- http://www.break.com/article/10-crazy-strange-japanese-vending-machines-2827829
- http://www.toxel.com/tech/2009/06/08/14-cool-vending-machines-from-japan/
- http://traveljapanblog.com/wordpress/tag/jidohanbaiki/
