Kim była najbogatsza osoba w historii świata? Nie ma co do tego pewności, ale istnieje duża szansa, że odpowiedź na to pytanie znajduje się na stronach średniowiecznego rękopisu, Atlasu Katalońskiego. Z jego treści wynika, że władca Afryki Zachodniej, Mansa Musa, był najbogatszym człowiekiem, jaki kiedykolwiek zamieszkiwał Ziemię.
Reprodukcja Atlasu została zaprezentowana na nowej wystawie, którą otwarto 26 stycznia w Block Museum of Art. Wystawa „Caravans of Gold” zwraca uwagę na ogromne bogactwo i wpływy Afryki w średniowieczu. Ma ona na celu obalenie stereotypów na temat Afryki. Mimo że historycy w znacznym stopniu udokumentowali znaczenie tego kontynentu w średniowiecznym świecie, jest on często postrzegany jako zaściankowy.
Postać zwana Mansa Musa zaprzecza temu zjawisku. Władca imperium Mali miał pełną kontrolę nad produkcją złota w regionie – a owe złoto było niezwykle czyste. Wniosek jest następujący: Afryka to nie tylko miejsce, w którym Europa grabiła surowce. Ów kontynent miał bogatą kulturę rzeźby i sztuki włókienniczej. Jedna z pozycji na wystawie, siedząca postać znaleziona w Nigerii, została wykonana z miedzi, która prawdopodobnie została wydobyta w Europie. Monolityczne formy z Tadmekki nadal posiadają drobiny złota z monet, które w pewnym czasie były dominującą walutą.
Szlaki handlowe rozpoczynały się z Afryki Zachodniej i prowadziły w regiony subsaharyjskie, a następnie daleko do Azji Wschodniej i na Bliski Wschód. Chińska porcelana została znaleziona w stanowiskach archeologicznych na Saharze. Kość słoniowa z Savannah elephants pojawia się w średniowiecznej sztuce europejskiej. A metale, tkaniny, przyprawy oraz inne elementy wymieniano na długich szlakach handlowych.
Część sztuki zapoczątkowanej w średniowiecznej Afryce przetrwała do czasów współczesnych. Na wystawie znajdują się duże, bordowe koraliki wykonane ze złotego filigranu. Obok XI-wiecznego przykładu jednego z tych koralików z Egiptu lub Syrii znajdują się XIX i XX-wieczne przykłady pozłacanych elementów. Wystawa jest dziełem współpracy zachodnich muzeów i muzeów w Maroku, Mali i Nigerii.
[Źródło: livescience.com; grafika; Bibliothèque nationale de France]
Czytaj też: Bank Światowy wlewa setki milionów dolarów w afrykańską naukę
