Gdy zbliża się marzec, wszyscy z coraz większą niecierpliwością zaczynają oczekiwać nadejścia wiosny. Zmęczeni długimi, chłodnymi wieczorami pragniemy poczuć ciepłe promienie słońca na twarzy. Również Japończycy nie mogą się doczekać zmiany pory roku. Jest to dla nich szczególnie ważny okres, ponieważ nie ma nic piękniejszego niż kwitnące wiśnie w Japonii.
Na początku marca Japonia tonie w kolorach bieli i różu kwitnących drzew wiśni, nazywanych sakura. Jest to czas, którego nie mogą się doczekać nie tylko Japończycy, ale również turyści, którzy planują całe swoje wycieczki zgodnie z czasem rozkwitu roślin. Najpopularniejszą formą spędzania czasu staje się wówczas hanami, czyli podziwianie kwiatów wiśni. Masy ludzi napływają do okolicznych parków, by pod drzewami urządzić pikniki. Kontemplacji pięknego otoczenia towarzyszy jedzenie, picie alkoholu oraz dobra zabawa w gronie rodziny i przyjaciół, często do późnego wieczoru.
Kwitnące wiśnie mają szczególne znaczenie dla japońskiej kultury. Łączą się z buddyjskimi motywami śmiertelności, świadomości przemijania oraz życiem tym, co jest teraz. Kwiaty są urokliwe, wspaniałe, ale też bardzo szybko znikają. Ich pełen rozkwit trwa jedynie tydzień, zanim zaczną opadać. Ich efemeryczność sprawiła, że zostały uznane za idealne odzwierciedlenie przelotności ludzkiego życia.
Projekt sakura
Kwitnące wiśnie są bardzo ważne dla Japończyków, dlatego zanim pierwsze drzewa wypuszczą pąki meteorolodzy w całym kraju stają przed najważniejszym wyzwaniem w roku. Muszą dokładnie przewidzieć moment, w którym nastąpi pełen rozkwit kwiatów. Według urzędnika Japońskiej Agencji Meteorologicznej, Ryo Dojo, spośród wszystkich roślin to właśnie do wiśni Japończycy przywiązują największą wagę. Dlatego też od lat 50. specjaliści w kraju starają się opracować jak najlepsze metody, pozwalające na precyzyjne określenie daty rozwoju pąków. Kwitnące wiśnie to poważny japoński biznes.
Podstawowym elementem kontroli dojrzewania drzew jest śledzenie temperatur w ciągu roku. Jeśli na wiosnę zacznie się robić ciepło w bardzo szybkim tempie, kwiaty pojawią się wcześniej. Natomiast jeśli temperatury na jesień i zimę będą wyższe niż zwykle, kwitnienie może się pojawić dużo później. Skrajna pogoda również ma wpływ na rośliny. Rok temu część drzew zakwitła w październiku na długo przed właściwym sezonem.
Pomiarami i przygotowaniem prognoz zajmuje się wiele firm prywatnych. Część z nich, by poprawić swoje odczyty zaczęły korzystać z danych crowdsourcingowych. Jednym z przedsiębiorstw wykorzystującym takie rozwiązania jest Weathernews Inc. z siedzibą w Chibie. Za pośrednictwem strony internetowej oraz aplikacji mobilnej w firmie zarejestrowanych jest 10 000 mieszkańców z całego kraju. Ich zadanie polega na regularnym robieniu zdjęć rozwijających się pąków i przesyłaniu ich do przedsiębiorstwa. Kwitnące wiśnie zachęcają wielu Japończyków do aktywnej współpracy z przedsiębiorstwami.
Działalność tego typu została zapoczątkowana w Weathernews Inc. w 2004 roku pod nazwą „projekt sakura”. Wówczas specjalnie zarejestrowani członkowie wybierali drzewo i zobowiązywali się do regularnego kontrolowania go. W określonych odstępach czasu fotografowali pąki i wysyłali zgromadzone dane do firmy. Dzięki temu pracownicy przedsiębiorstwa mogli obserwować, jak rozwijają się rośliny. Z czasem postanowiono wykorzystać projekt do przygotowywania prognoz kwitnienia wiśni.
Zwykła obserwacja pąków może się wydać prymitywną metodą, ale tak naprawdę potrafi dostarczyć bardzo dokładnych informacji na temat tego, ile jeszcze zostało czasu do pełnego rozkwitu. Na miesiąc przed zakwitem pączki wiśni są małe i twarde. Po 10 dniach ich czubki robią się żółto-zielone, a z czasem pojawia się ciemniejsza zielonawa część. Kiedy czubek pąka przybiera delikatny różowy kolor, oznacza to, że do pełnego rozwinięcia pozostał tydzień.
Wyścig o najdokładniejszy pomiar
Dzięki swojemu projektowi Weathernews Inc. w ciągu 15 lat zgromadziło dane z ponad 2 milionów raportów. Zebrane informacje wykorzystuje w celu poprawy dokładności swoich prognoz. Oprócz zewnętrznych relacji firma korzysta również z własnej sieci urządzeń obserwacyjnych. Są one rozsiane na terenie całej Japonii w ponad 13 000 miejscach. Jest to dziesięć razy więcej, niż posiada Japońska Agencja Meteorologiczna. Oprócz tego pracownicy firmy prowadzą stałą obserwację około 700 parków, by regularnie sprawdzać rozwój rosnących tam drzew. Weathernews Inc. oraz podobne przedsiębiorstwa korzystają również z matematycznych formuł i algorytmów. Natomiast inna korporacja, Otenki Japan, w zeszłym roku zaczęła korzystać ze sztucznej inteligencji w celu przygotowania swoich rokowań.
W 2010 roku, po ponad 50 latach, z wyścigu o najdokładniejszą prognozę wycofała się Japońska Agencja Meteorologiczna. Jak twierdzą jej przedstawiciele, inne firmy robią to lepiej i mają dokładniejsze pomiary. Jednak wciąż podaje oficjalną datę rozpoczęcia sezonu na hanami. Swoje dane czerpie z obserwacji 58 wybranych drzew, tzw. barometrów. Znajdują się one na terenie całego kraju, jednak ich dokładna lokalizacja jest pilnie strzeżonym sekretem. Od początku marca wyznaczeni inspektorzy raz dziennie prowadzą obserwację roślin, co z czasem zwiększa się do prowadzenia pomiarów dwa razy na dobę. Gdy pojawi się 5 lub 6 kwiatów Agencja wydaje oficjalnie oświadczenie o początku sezonu kwitnienia wiśni.
Kwitnące wiśnie to biznes
Okres rozkwitu wiśni ma znaczenie nie tylko dla zwykłych ludzi, ale również dla szeroko pojętego biznesu. Sklepowy półki w całym kraju zapełniają się produktami udekorowanymi motywem kwiatów. Kwitnące wiśnie są wszędzie. Różowe i białe płatki zdają się pokrywać wszystko, co znajduje się w sprzedaży. Puszki piwa pokryte kwiatowym wzorem, chipsy o smaku kwitnących wiśni, cukierki w kształcie płatków i wiele, wiele więcej jest dostępnych do kupienia. W zeszłym roku prawdziwym hitem okazała się limitowana edycja Pepsi o smaku sakura.
Wiosna to nie tylko wyższa temperatura i piękne kwitnące wiśnie, ale również początek nowego roku biznesowego. Studenci, którzy niedawno ukończyli edukację rozpoczynają swoją pierwszą, poważną pracę na cały etat, a inni zmieniają firmę, by objąć lepiej płatną posadę. Uczniowie wracają na lekcje, rozpoczynają nowy rok szkolny. Wraz z pojawieniem się pięknych kwiatów na drzewach wiśni dla wielu Japończyków otwiera się nowy rozdział w życiu. Kwitnące wiśnie są nie tylko symbolem przemijalności, ale również zwiastunem zmian.
