Tajemnica wojskowa w marynarce wojennej Stanów Zjednoczonych po zakończeniu drugiej wojny światowej poważnie ograniczyła dostęp naukowców do danych o dnie oceanu. Wpłynęło to również na opóźnienie rozwoju teorii związanej z tektoniką płyt.
Powszechnie przyjmuje się, że misje eksploracji oceanów przeprowadzone przez amerykańską marynarkę wojenną stanowiły podstawę teorii tektoniki płyt. Opisuje ona ruch płyt skorupy ziemskiej. Ale wysiłki marynarki mogły być w większym stopniu przeszkodą niż pomocą.
Chodzi o to, że naukowcy już w 1930 roku stworzyli podwaliny pod wyjaśnienie powyższej teorii. Jedynym powodem, dla którego teoria została rozpracowana dopiero wiele dekad później był fakt, że wiele danych dotyczących dna morskiego w tamtym czasie zostało zebranych przez misje marynarki wojennej Z kolei urzędnicy odmówili odtajnienia tych informacji. Począwszy od końca lat 30. XX wieku, amerykańska marynarka wojenna interesowała się badaniami nad oceanami w celach wojskowych. Do około 1938 r. naukowcy w Stanach Zjednoczonych badali podstawy tego, co ostatecznie nazwali teorią tektoniki płyt.
Cały ten postęp zakończył się wraz z II wojną światową. Zabronione było dzielenie się kluczowymi danymi oceanograficznymi, takimi jak batymetryczne lub głębokie pomiary. Naukowcy w tamtym czasie nazywali to „żelazną kurtyną Marynarki Wojennej”. Ograniczenie dostępu do danych oceanicznych znacznie zmniejszyło szanse społeczności naukowej na dokonanie ważnych odkryć.
Dopiero w latach sześćdziesiątych amerykański naukowiec Henry Hess dokonał przełomu związanego z tektoniką płyt. Hess, profesor geologii na Uniwersytecie Princeton w New Jersey, służył w marynarce wojennej podczas II wojny światowe. Badacz mocno skrytykował tajemnicę marynarki wojennej dotyczącą danych oceanicznych. Praca, którą Hess wznowił w latach sześćdziesiątych ubiegłego wieku, była prawie identyczna z pracą, którą wykonywał w 1938 roku. W międzyczasie nie pojawiły się więc żadne nowe dane.
[Źródło: livescience.com; grafika: USGS]
Czytaj też: Trzęsienie Ziemi w Meksyku podzieliło płytę tektoniczną na dwie części
