Porosty są takim elementem naszego życia, że więcej uwagi poświęcamy już zeszłorocznemu śniegu. Chyba że jesteście biologami – wtedy najnowsze odkrycia mogą Was zaskoczyć.
Porosty są niczym innym, jak połączeniem glonów i grzybów, które rosną czy to na drzewie, czy skałach. Jeśli z kolei rosną w Waszej okolicy, to jest to całkiem prawdopodobne, że otaczające Was środowisko i powietrze jest czyste. Wiecie, to taki „naturalny” czujnik”.
Czujnik, którego naukowcy uważali za naprawdę starego, myśląc, że były jedynymi z pierwszych roślin, które przedostały się na ląd z wody, zmieniając atmosferę planety i torując drogę nowoczesnym roślinom. Nowe badania w Geobiology poddają tę historię w wątpliwość, zagłębiając się w DNA glonów i grzybów, które tworzą porosty i pokazując, że tak naprawdę porosty ewoluowały miliony lat po roślinach.
Jak tłumaczy Matthew Nelsen, główny autor artykułu oraz naukowiec z Field Museum:
Kiedy patrzymy na współczesne ekosystemy i widzimy pustą powierzchnię jak skałę, często porosty są tam pierwszą rośliną, a ostatecznie rosną tam również rośliny. Ludzie myśleli, że może tak działała starożytna kolonizacja ziemi, ale widzimy, że porosty te pojawiły się później w grze niż rośliny.
Czterysta osiemdziesiąt pięć milionów lat temu Ziemia bardzo różniła się od tego, co widzimy dzisiaj. Prawie nic nie żyło na lądzie, a przez możliwości porostów naukowcy uważali, że to właśnie one musiały przybyć na ląd, zanim zrobiły to rośliny naczyniowe i sprawiły, że środowisko stało się bardziej gościnne. Niekoniecznie, jak możemy uznać w badaniu Nelsena, który początkowo wcale nie chciał zakłócać statusu porostu jako jednego z pierwszych kolonizatorów tego kraju. Chciał tylko dowiedzieć się, jak powstał związek glonów z grzybami, z których składają się porosty.
Aby dokładnie określić, kiedy ewoluowały porosty, naukowcy musieli zbadać historię ewolucji zarówno grzybów, jak i alg, które je tworzą. Przeszłość jednak tego nie ułatwia, bo trudno odróżnić skamieliny porostów od innych skamielin. Dlatego też teraz naukowcy wykorzystali skamieliny, które były dostępne do ekstrapolacji wieku drzew genealogicznych grzybów i glonów tworzących porosty. Porównali te drzewa genealogiczne z wiekiem tradycyjnych roślin. Werdykt: porosty prawdopodobnie ewoluowały długo po złożonych roślinach.
Porosty nie są tak stare, jak nam się wydawało. Są młodszym, nowszym rodzajem symbiozy i nie istniały wiecznie, obejmując ziemię na długo przedtem, zanim wokół biegały rośliny i zwierzęta
Matthew Nelsen
Jako że porosty rosnące na glebie mogą zwiększyć wilgotność ziemi, utrzymać ją w miejscu i wpływać na rodzaj składników odżywczych obecnych w glebie, uczenie się, kiedy przybyły na miejsce, pozwala naukowcom uzyskać wyraźniejszy obraz świata, w którym ewoluowały bardziej złożone rośliny.
