Jeśli jesteś fanem piłki nożnej i masz choć odrobinę zacięcia do taktyki to prawdopodobnie słyszałeś o FM. Seria od lat jest właściwie jedynym sensownym symulatorem managera piłkarskiego na rynku. Jak wygląda najnowsza Football Manager 2020?
Parę słów o mojej przygodzie z FMem
Jestem zakochany w piłce nożnej właściwie od pamiętnego roku 1998. Wtedy mój ukochany klub wygrał Ligę Mistrzów, chwilę później mieliśmy naprawdę kapitalny mundial. Niestety, byłem wtedy za mały, aby ogarniać niuanse tego sportu.
Moją pierwszą stycznością z managerem był protoplasta Football Managera – Championship Manager, oznaczony literką 4. Wiecie jak to jest, kochasz sport, więc podświadomie szukasz kolejnego medium z nim związanego. FIFA była fajna, ale jednak brakowało w niej większego wpływu na zespół. Championship Manager dawał taką możliwość. Dlatego do niego usiadłem… i wsiąkłem.
Obecnie praktycznie co rok ogrywam nowego Football Managera (z małą przerwą w bodajże 2017 roku). Mam przegrane setki godzin, przejrzane setki statusów gry – niektóre są naprawdę świetne – liczne wirtualne sukcesy na koncie. No to teraz przechodzimy do tego co gdzie i jak.
Krótko o Football Managerze 2020
Zanim wejdę w szczegóły, a wejdę dość mocno, powiem wam moi drodzy co myślę o nowej odsłonie w kilku zdaniach. Przede wszystkim Football Manager od dawna nie jest serią rewolucyjną, twórcy stawiają raczej na ewolucję. Jak na mój gust miejscami zbyt powolną. Niektóre problemy występują w serii od lat i nadal nie zostały w satysfakcjonujący sposób rozwiązane, zamiast tego dodawane są nowe, nie zawsze potrzebne funkcjonalności.
Podobnie sytuacja przedstawia się z Football Managerem 2020. Właściwie mamy tu kilka drobnych poprawek oraz parę usprawnień. Na potrzeby tego tekstu rozegrałem jeden pełny sezon wraz z okresem przygotowawczym następnego. Zdaję sobie sprawę, że pewne kwiatki wychodzą zdecydowanie później, ale to, co zobaczyłem jest dość obiecujące.
Jeszcze krótkie zdanie na koniec – jeśli nigdy nie grałeś w żadną grę z serii Football Manager i zastanawiasz się czy warto, to odpowiedź jest prosta. Warto jak cholera, to nie tylko najlepszy manager (niezależnie od sportu) na rynku, ale też kapitalna gra. Jeśli zastanawiasz się, czy warto po raz kolejny kupić FMa… to musisz się wczytać w przemyślenia.
Zaczynamy – co mamy w Menu?
Głównym trybem w Football Managerze zawsze jest kariera, w której rozpoczynamy naszą zabawę dowolnym wybranym klubem (lub jako bezrobotni), ale mamy również możliwość spróbowania naszych sił tworząc własny zespół albo grając multi. W trybie multiplayer zamiast zwykłej kariery możemy zdecydować się na draft. Ciekawa opcja, ale osobiście wolę pozostać w trybie domyślnym.
Musimy również stworzyć nasz wirtualny avatar. Opcji customizacji nie ma może zbyt wiele, ale podobno moja karykatura wyszła całkiem nieźle. Niestety, nie przewidziano możliwości dodania pasków na dresie :(
Następnie wybieramy odpowiednie ligi, tworzymy bazę danych, wybieramy zespół i jedziemy z tematem. Jak co roku dla wypróbowania nowych możliwości wybrałem mój ukochany Real Madryt.
Co nowego – plany długoterminowe
Nie potrzeba zbyt wiele czasu żeby zorientować się co zostało dodane w najnowszym Football Managerze. Jednym z pierwszych nowych ekranów jest długoterminowa strategia zespołu. Mamy tu więc podstawowe zasady, jakimi kieruje się zespół, cele na obecny sezon oraz plany na przyszłość. Bardzo przyjemna rzecz. Do tej pory cele zwykle narzucaliśmy sobie sami, teraz to gra, udając zarząd, podsuwa nam kolejne wymagania. A to stawianie na młodzież, a to polityka podpisywania doświadczonych graczy jedynie na rok, a to rozbudowa szkółki młodzieżowej… świetna rzecz. Wreszcie ma się wrażenie, że zespół żyje.
Co ważne, plany długoterminowe możemy negocjować. Wprawdzie obecnie nie miałem zbyt wielkiej siły przebicia i wszystkie moje próby zmian były odrzucane, jednak prawdopodobnie po kilku sezonach mielibyśmy realny wpływ na politykę zespołu.
Ciekawe jest również to, że plany… mogą się zmienić. W Realu koniec sezonu oznaczał zmianę na stanowisku prezesa. Tym razem Florentino Perez nie został wybrany na kolejną kadencję. Nowy prezes wprowadził zupełnie nowe wymagania. Świetna rzecz!
Co nowego – kodeks postępowania
Kolejna nowość w Football Managerze, która zdobyła moje serce. Nie raz, nie dwa zdarzało się, że któryś z piłkarzy zasłużył na karę. Czerwona kartka w meczu czy olanie treningu – takie zachowanie nie przystoi profesjonaliście. Do tej pory sami musieliśmy zastanawiać się czy puścić to piłkarzowi płazem czy ukarać go finansowo (1 lub 2 tygodnie pensji). Już nie musimy tego robić.
Football Manager 2020 wprowadził opcję zwaną „kodeksem postępowania”. Mamy do dyspozycji tabelkę z naruszeniami, w której możemy zaznaczyć jaka kara finansowa obowiązuje za konkretne przewinienie. Możemy również wziąć pod uwagę recydywę i karać ją jeszcze mocniej niż zwykle. Co ciekawe kodeks nie wisi sobie w próżni. Ma on realny wpływ na morale piłkarzy, którzy mogą kodeks akceptować lub uważać go za zbyt ostry i pozostawać w opozycji do niego.
Co nowego – ścieżka rozwoju graczy
Chyba nic nie daje większej satysfakcji z gry w Football Managera jak rozwój młodych zawodników. Do tej pory było to dosyć żmudne. Wszystkie czynniki wpływające na rozwój musieliśmy sprawdzać manualnie, postęp był śledzony jedynie dzięki raportom lub naszemu przeglądaniu młodzików.
Twórcy usprawnili cały proces i teraz w Football Managerze 2020 mamy osobną zakładkę poświęconą wyłącznie młodym zawodnikom. Przygotowano dokładną analizę zespołów juniorskich czy wykresy z postępem graczy w szkółce jak i wypożyczonych do innych klubów. Może gameplayowo nie zmienia to wiele, ale jest naprawdę bardzo wygodne.
Zmiany dotychczasowej rozgrywki – transfery
Modyfikacji troszkę jest i myślę, że warto im się lepiej przyjrzeć. Przede wszystkim widać ogromną zmianę na rynku transferowym. Ceny poszczególnych zawodników są zdecydowanie bardziej rynkowe, raczej rzadko zdarza się, żeby zespół z Pcimia Dolnego oczekiwał 100mln za swojego 17-letniego juniora. A takie rzeczy poprzednio się zdarzały, oj zdarzały. W Football Managerze 2020 sytuacja kompletnie się zmieniła, do tego jakby mocniej brane pod uwagę są żądania samych piłkarzy. Dlatego nie miałbym np. problemu z zakupem niezadowolonego Paula Pogby za około 70mln. Zakupienie interesującego nas piłkarza jest zdecydowanie prostsze.
Za to sprzedaż to zupełnie inna bajka. Fani piłki nożnej wiedzą, że zmiana sporej części składu Realu Madryt jest nieunikniona… i tak jak na żywo, nie jest to takie proste. Sprzedaż Garetha Bale’a jest w zasadzie niemożliwa. Raptem kilka klubów na świecie jest w stanie zaproponować mu odpowiednią pensję. Karima Benzemę tak naprawdę cudem udało mi się sprzedać do PSG. Wreszcie zaczęło to wyglądać tak, jak powinno.
Zmiany dotychczasowej rozgrywki – kontrakty
W tym aspekcie również doszło do kilku zmian. Obecnie negocjacje piłkarskie dzielą się na dwie części. W pierwszej z nich negocjujemy rolę w zespole. Co ważne – negocjujemy nie tylko obecną, ale również jej zmianę w przyszłości. Dlatego warto się zastanowić co i komu obiecujemy.
Druga część dotyczy stricte finansów. Mamy tu całą masę modyfikacji kontraktów, wpływ wysokości pensji na wyniki itd. Generalnie wszystko to, o czym słyszy się z mediów ma swoje miejsce w Football Managerze.
Najnowsza odsłona FMa szczyci się także nowymi rolami w zespole. I owszem, dodano takie posady jak np. dyrektor techniczny czy kierownik do spraw wypożyczeń. Szczerze mówiąc nie zauważyłem, żeby mieli oni jakikolwiek wpływ na rozgrywkę podczas sezonu, ale być może w dłużej perspektywie na coś się przydają.
Zmiany dotychczasowej rozgrywki – silnik meczowy oraz „zabawni” prezesi
Co roku z ciekawości odpalam widok 3D w Football Managerze. I zaczyna to wyglądać całkiem przyzwoicie. Wprawdzie animacje piłkarzy nadal są nieco drewniane, ale można mieć chociaż złudzenie prawdziwego meczu. Fajna rzecz do obejrzenia na powtórkach. Na dłuższą metę łatwiej jednak analizować błędy na klasycznym widoku 2D z kuleczkami.
Ostatnią rzeczą, o której chciałem wspomnieć, są ekscentryczni prezesi. Kilka akapitów wyżej wspomniałem, że po sezonie dorobiłem się nowego prowadzącego klub. Jak to zwykle w Madrycie bywa – socios trzeba było przekonać do zmiany kierownictwa. A nic lepiej nie przekonuje niż transfery. W ten o to ciekawy sposób Real Madryt wydał 180mln na dwóch piłkarzy – Paulo Dybale i Milana Skriniara. Nie mogłem absolutnie w żaden sposób wpłynąć na decyzję prezesa, w wysokość kwoty transferu czy kontrakt. Po prostu zostałem postawiony przed faktem dokonanym. Jak w życiu. I powiedzcie mi teraz co ja zrobię z tym zbędnym Dybalą? :)
Bugi
Żeby nie było jednak zbyt różowo, Football Manager potrafi być czasem festiwalem bugów. Pierwsze uruchomienie było wręcz fenomenalne. Nie mogłem nawet przejść do następnego dnia, ponieważ gra nie wyświetlała mi w ogóle okna powitalnego w nowym klubie. Na szczęście ten problem ten zniknął po ponownym uruchomieniu całej gry (sam reload save’a nic nie zmienił).
W trakcie gry pojawiłł się raczej pomniejsze problemy. Standardem jest to, że część tekstów pojawia się w języku angielskim. Nie wiem czy gra nie została jeszcze do końca przetłumaczona (w końcu jest w fazie beta), czy to błąd. Jestem w stanie również przeboleć generowane głupoty imitujące artykuły prasowe. Przykład? 100% zwycięstw w atrakcyjnym dla kibiców stylu. Artykuł zaś twierdził, że „zespół gra poniżej oczekiwań”. Aha. Za to bardzo denerwujący jest bug zaznaczenia kilku graczy. Owszem, można zaznaczyć kilku zawodników, ale przypisanie jednej opcji do wszystkich (np. treningu tej samej pozycji) nie działa. Oby zostało to spatchowane.
Bolą również głupotki, które pojawiają się w związku z obietnicami składanymi piłkarzom. Przy podpisywaniu nowego obrońcy obiecałem mu wzmocnienie zespołu. Oprócz niego dokupiłem więc dwóch piłkarzy, będących na naprawdę wysokim poziomie umiejętności. Po kilku dniach piłkarz obraził się, bo nie wywiązałem się z obietnicy. To przepraszam kogo miałem kupić? Messiego? Podsumowując – jeśli możecie to usuwajcie takie obietnice.
Z mniej irytujących pierdół – zdarzają się akcje, w których sędziowie korzystają z VARu. Po czym na ekranie wyświetlana jest powtórka danego zagrania pokazująca… murawę. I nic więcej. VAR jak się patrzy, nie powiem.
Licencja
Braki w lidze hiszpańskiej to coś, do czego fani Football Managera zdążyli się przyzwyczaić. Real Hispalis (zamiast Betisu) czy Atletico Pamplona (zamiast Osasuny) już nikogo nie dziwią. Zwłaszcza, że można się ich łatwo pozbyć.
Za to śmieszy dość mocno brak Juventusu. Oczywiście wszyscy wiemy, że teraz Konami ma wyłączność na nazwę Białej Damy, ale jakoś zupełnie wyleciało mi to z głowy. Tym razem nie mamy jednak do czynienia z Piemonte Calcio, a z zespołem… Zebre. Można się było jednak postarać o ciekawszą nazwę. Co ciekawe, nie tylko zabrakło nazwy zespołu, ale także… trenera. Tak tak, nie uświadczymy Maurizio Sarriego w Football Managerze 2020.
Podsumowanie
Sezon zakończyłem umiarkowanie-optymistycznie. Wygrana w lidze, półfinał Ligi Mistrzów, 1 runda Copa del Rey (po karnych z drugoligowcem #justrealthings). Mimo niespełnienia 2/3 warunków przedsezonowych nie zostałem wyrzucony z klubu, a moją pracę oceniono na 4+. Całkiem nieźle.
Czyli tak, jak ja oceniam całego Football Managera. Dodano kilka sprawnie działających nowości i poprawiono pewne niedogodności poprzedniczek. Wprawdzie nadal istnieją pewne nierozwiązane problemy, jednak Football Manager 2020 to naprawdę kapitalny tytuł. Z pewnością lepszy, acz nieznacznie, od swoich poprzedniczek.
Pozostaje jedynie pytanie czy nie pojawią się nowe „problemy” przy dłużej rozgrywce, jak np. przesadna dominacja klubów z lig angielskich ze względu na nadmiar gotówki. Pożyjemy zobaczymy
PS: Polska odpadnie zaraz po wyjściu z grupy na Euro, Włosi zostaną Mistrzem Europy. FM prawdę ci powie!
