W Księdze Ezechiela możemy znaleźć następujący fragment: Dokonam na nich wielkiej pomsty za pomocą srogich kar. Wtedy poznają, że Ja jestem Pan, gdy dokonam na nich pomsty. Wynika z niego, że Bóg przedstawiony w Starym Testamencie może czasami wydawać się gniewny. Co ciekawe, nadprzyrodzone siły, które karzą zło, odgrywają główną rolę w wielu współczesnych religiach. Prawdopodobnie pojawiały się one dopiero w złożonych społeczeństwach.
Starożytne społeczeństwa często wykorzystywały siły nadprzyrodzone do wyjaśniania zjawisk naturalnych, takich jak błyskawice. Ale w ostatnich kilku tysiącleciach religie używały ich do egzekwowania praw moralnych. Na przykład egipski bóg słońca, Ra, decydował o losach ludzi w życiu pozagrobowym w zależności od tego, jak dobrze postępowali zgodnie z kodeksem „maat”. Dotychczasowe badania sugerowały, że rozwój tej idei egzekwowania moralności wiązał się z występowaniem złożonej społeczności. Koncepcja nadprzyrodzonego osądu ewoluowała, aby pomóc współpracować jednostkom w dużych społeczeństwach. Co ciekawe, w przypadku religii austronezyjskich lub tych z epoki Wikingów moralizujący bogowie występowały zanim społeczeństwa mocno się rozwinęły. Z kolei badania imperiów euroazjatyckich wykazały, że tego typu postacie pojawiały się dopiero później.
Czytaj też: Archeolodzy natrafili na VII-wieczny klasztor szkockiej księżniczki
Teraz badacze przeanalizowali związek między złożonością społeczną a bogami moralizującymi w 414 społeczeństwach z ostatnich 10 000 lat z 30 regionów na całym świecie. Naukowcy zbadali 51 miar złożoności społecznej, takich jak wielkość największej osady i obecność formalnego kodeksu prawnego oraz cztery miary nadprzyrodzonego egzekwowania moralności, takie jak koncepcja siły nadprzyrodzonej, która monitoruje i karze egoistyczne działania. Dzięki temu odkryli, że wiara w moralizujących bogów zwykle pojawiała się wraz ze wzrostem złożoności społecznej, pojawiającej się na ogół po pojawieniu się cywilizacji z populacjami liczącymi ponad 1 milion osób.
[Źródło: livescience.com]
Czytaj też: Gdzie się podziali ludzie, którzy przeżyli erupcję Wezuwiusza?
