Podczas posiedzenia parlamentarnego zespołu ds. Ochrony Praw Konsumentów i Przedsiębiorców ponownie został poruszony temat Projektu nowelizacji Ustawy o Krajowym Systemie Cyberbezpieczeństwa. Projekt skutecznie blokuje start aukcji 5G i nie wiadomo, kiedy cały proces zostanie doprowadzony do końca.
Raport Centrum Analiz Koliber (nieodkrywczo) punktuje projekt ustawy o KSC
Na początku posiedzenia parlamentarnego zespołu ds. Ochrony Praw Konsumentów i Przedsiębiorców przedstawione zostały wnioski płynące z raportu Centrum Analiz Koliber – Kryteria Polityczne w Cyberbezpieczeństwie.
Raport, choć celny, nie prezentuje niczego odkrywczego. Punktuje błędy Projektu nowelizacji Ustawy o KSC. W tym zbyt geopolityczne kryteria oceny tzw. dostawców wysokiego ryzyka oraz pominięcie skutków ekonomicznych, do których może doprowadzić zablokowanie niektórych dostawców. Wskazuje też na możliwe opóźnienia we wdrożeniu sieci 5G, do czego może doprowadzić blokada dostawców wysokiego ryzyka, co przełoży się na realne straty finansowe m.in. dla gospodarki całego kraju.
Czytaj też: Ustawa o KSC i blokada Internetu na posiedzeniu zespołu parlamentarnego
Autorzy raportu proponują też wydłużenie czasu potrzebnego na wymianę posiadanego sprzętu dostawców wysokiego ryzyka do 10 lat oraz pełną rekompensatę finansową w takiej sytuacji. Domagają się też doprecyzowania kryteriów, takich jak np. zasady natychmiastowej wykonalności decyzji Kolegium ds. Cyberbezpieczeństwa.
W raporcie znalazły się też zalecenia wykorzystania mechanizmów cyberbezpieczeństwa wykorzystanych w innych krajach. Jak np. w Finlandii, gdzie urządzeniami wysokiego ryzyka jest sprzęt rdzenia sieci, a nie cała sieć RAN. Polskie kryteria są bardzo ogólne, a wpisanie do nich ogółu sieci RAN oznacza, że nasz domowy router jest ważną częścią systemu cyberbezpieczeństwa. Dlaczego? Bo z definicji jest on elementem sieci RAN, a Projekt ustawy o KSC ani myśli precyzować, że jest inaczej.
Czytaj też: Sieć RAN – czym jest i czy faktycznie jest kluczowa dla cyberbezpieczeństwa?
Resort cyfryzacji bez zmian – to nie jest tak, jak myślicie
Następnie głos zabrał Robert Kosla, dyrektor w Departamencie Cyberbezpieczeństwa. Jego wypowiedź można streścić w prosty sposób – pomimo braku konsultacji społęcznych, Ustawa o KSC jest stale konsultowana i zmieniana, a jeśli chodzi o jej zapisy, to często są one inne, niż nam się wydaje. To stała narracja, którą znamy od wielu miesięcy.
Dyrektor Kosla odpierał zarzuty dotyczące geopolitycznych kryteriów oceny dostawców sprzętu. I faktycznie, w ostatniej wersji Projektu ustawy pojawiły się zapisy dotyczące oceny pod kątem kryteriów technicznych, w tym międzynarodowych certyfikacji.
Czytaj też: Ustawa o KSC ze zmianami. Blokada Internetu wyjaśniona
Inną nowością w Projekcie jest stworzenie zespołów eksperckich, których zadaniem będzie tworzenie bieżących analiz sytuacji związanej z cyberbezpieczeństwem. Analizy będą jednym z głównych źródeł informacji dla Kolegium ds. Cyberbezpieczeństwa. To wygląda na dobry pomysł, szczególnie że w zespołach mają faktycznie znaleźć się specjaliści. W projekcie czytamy: 20 osób wykonujących te zadania posiadających doświadczenie zawodowe z zakresu cyberbezpieczeństwa, zatrudnionych lub pełniących służbę w zespołach CSIRT GOV, CSIRT NASK, CSIRT MON lub Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego realizującej zadania CSIRT GOV, a także w urzędzie obsługującym Pełnomocnika.
Bez zmian w Projekcie pozostaje m.in. uznanie całej sieci RAN jako infrastruktury krytycznej, a wszelkie zarzuty z tym związane mają być niezrozumieniem budowy sieci 5G. Z kolei zarzuty dotyczące natychmiastowej wykonalności postanowień Kolegium ds. Cyberbezpieczeństwa to ponownie – nie tak jak myślimy. Postanowienie ma natychmiastową wykonalność, ale operatorzy na wykonanie nakazu wymiany sprzętu dostawcy ryzyka będą mieć 7 lat dla sprzętu, nazwijmy to ogólnego oraz 5 lat dla sprzętu krytycznego.
Ustawa o KSC wstrzymuje aukcję 5G. Czy uda się to zrobić w tym roku?
Projekt nowelizacji Ustawy o KSC jest ściśle powiązany z aukcją częstotliwości sieci 5G. Zapisy, które znajdą się w wymaganiach aukcji, muszą pokrywać się z zapisami w Ustawie o KSC. Więc póki ustawa nie będzie gotowa, aukcja nie może wystartować. Ile to potrwa? Wygląda na to, że długo.
Dyrektor Kosla w swojej wypowiedzi zaznaczył, że pojawiły się rozbieżności w stanowiskach rady ministrów, a ich problemem ma być operator sieci strategicznej. O rozbieżnościach pisaliśmy już w tym materiale.
Powiedzmy sobie szczerze – rząd obecnie ma co robić. Nie radzi sobie z pandemią, rozpadającą się koalicją, koniecznością przeforsowania unijnego budżetu, a ciągle trzeba pamiętać o zasypywaniu kolejnych afer, jak ta z Danielem Obajtkiem. W tym wszystkim trzeba wygospodarować czas na zajęcie się problemem Ustawy o KSC i dojście do porozumienia w temacie operatora strategicznego. Jak łatwo jest sobie wyobrazić, to nie jest proste do realizacji w tym momencie. A na pewno nie należy do listy priorytetów.
Z tego powodu pierwszy raz pojawiła mi się myśl, że aukcja 5G może zwyczajnie nie odbyć się w 2021 roku. Chciałbym się mylić, ale mamy już prawie maj, a cała sprawa niezmiennie tkwi w zawieszeniu.
