Artykuł dostępny w Scientific Reports jest poświęcony niezwykłemu odkryciu dotyczącemu organizmu zamieszkującego naszą planetę przed milionami lat. Chodzi o trylobita z rodzaju Phacops.
Współcześnie żyjące stawonogi, na przykład ważki czy modliszki posiadają złożone oczy, które zapewniają im dobry wzrok. Kluczową rolę odgrywa w tym przypadku element budowy zwany omatidium – u ważek do budowy oka może służyć nawet tysiąc takich elementów, zwanych również fasetkami. W kontekście tej informacji szczególnie zaskakujący może wydać się fakt, że trylobity, które zniknęły z powierzchni Ziemi około 358 milionów lat temu, cechowały się nawet bardziej zaawansowanym wzrokiem.
Czytaj też: Dinozaur żył na niewłaściwym kontynencie. Paleontolodzy próbują rozwiązać zagadkę
Soczewki tworzące ich oczy miały niemal milimetr średnicy każda, co sprawiało, że były one tysiące razy większe niż u współcześnie żyjących stawonogów. Pod tymi soczewkami znajdowało się co najmniej sześć podstruktur przypominających oko złożone. Jak przyznają paleontolodzy, w efekcie przedstawiciele rodzaju Phacops posiadali niezwykle zaawansowane oczy – każde z nich składało się w rzeczywistości z dwustu „podoczu”.
Trylobity zamieszkiwały Ziemę od 521 mln do 252 mln lat temu
Trylobity zamieszkiwały dna oceanów przez miliony lat: od wczesnego kambru (521 mln lat temu) do końca permu (252 mln lat temu). Nie ma pewności co do tego, w jaki sposób dokładnie się żywiły, ale część z nich była drapieżnikami, podczas gdy inne żywiły się planktonem bądź padliną. Pomimo faktu, iż te morskie stawonogi są niezwykle powszechne w zapisie kopalnym, to naukowcy nadal nie mają pełnej wiedzy na temat ich budowy i ewolucji.
Czytaj też: Dlaczego trylobity wyginęły?
W jaki sposób paleontolodzy weszli w posiadanie okazów objętych nowym badaniem? W latach 70. Wilhelm Stürmer stworzył nowatorską metodę badania skamieniałości, zwaną paleontologią rentgenowską. Badając Hunsrück Slate, kamieniołom w pobliżu Monachium, Stürmer odkrył dziesiątki skamieniałych okazów. Wliczały się w to również trylobity z rodzaju Phacopid, które zachowały się w świetnym stanie – do tego stopnia, że widoczne były nawet ich tkanki miękkie. I choć już wtedy badacz wysunął hipotezę, jakoby trylobity posiadały złożone oczy (o czym miały świadczyć skamieniałe połączenia) to ówcześni naukowcy kompletnie odrzucili jego pomysł.
