Tzw. liczba Dunbara ma rzekomo określać maksymalne grono znajomych, jakie może posiadać każdy człowiek. Została ona zaproponowana przez brytyjskiego naukowca, Robina Dunbara, na początku lat 90.
Dunbar ekstrapolował ten rezultat na podstawie badań nad rozmiarami mózgów naczelnych oraz ich więzi społecznych. Brytyjczyk stwierdził w ten sposób, że przecięty człowiek może mieć maksymalnie 150 znajomych, z którymi będzie w stanie trzymać regularne kontakty. Z nowych analiz, przeprowadzonych przez naukowców z Uniwersytetu Sztokholmskiego, wynika, że liczba Dunbara nie ma nic wspólnego z rzeczywistością.
Czytaj też: Dzięki temu urządzeniu można śledzić aktywność mózgu na odległość
Ustalenia na ten temat, opublikowane na łamach Biology Letters, sugerują, iż liczba Dunbara opierała się pierwotnie na teorii związanej z tym, że objętość kory nowej w mózgach naczelnych warunkuje ograniczenie wielkości grup społecznych, w skład których mogą one wchodzić. Innymi słowy, liczba neuronów w korze mózgowej miałaby ograniczać zdolność organizmu do przetwarzania informacji, co przekładałoby się na zmniejszenie liczby możliwych do utrzymania znajomości.
Liczba Dunbara miałaby sugerować, że człowiek może mieć maksymalnie 150 znajomych
Dunbar zaczął przenosić zebrane dane na ludzkie realia w 1993 roku, by później brać udział w badaniach analizujących behawioralne i poznawcze mechanizmy leżące u podstaw funkcjonowania społeczności zarówno u ludzi, jak i innych naczelnych. Wygląda jednak na to, że o ile u małp faktycznie występuje zależność pomiędzy korą nową a ich zdolnością do socjalizacji, tak u naszego gatunku nie jest ona udowodniona.
Czytaj też: Chimera człowieka i małpy przetrwała znacznie dłużej niż oczekiwali naukowcy
W ramach nowych badań naukowcy wykorzystali nowoczesne metody statystyczne, w tym wnioskowanie bayesowskie i tzw. GLS, aby po raz kolejny przyjrzeć się związkowi między wielkością grupy znajomych a rozmiarami mózgu i kory nowej u naczelnych. Uzyskane wyniki sugerują, że górna granica – wyznaczona przez Dunbara na 150 osób – w rzeczywistości jest znacznie niższa. W zależności od szacunków, wynosi ona od 70 do 107 znajomych, choć pojawiły się nawet doniesienia o 42.
Co więcej, badacze zwracają uwagę, iż liczba Dunbara może pomijać znaczące różnice w fizjologii mózgu między ludźmi a innymi naczelnymi. Chodzi m.in. o to, że ludzie tworzą mechanizmy kulturowe i struktury społeczne, które mogą przeciwdziałać czynnikom ograniczającym zdolność do posiadania większej liczby więzi socjalnych. Jak na razie doniesienia o liczbie Dunbara wynoszącej 150 można jednak włożyć między bajki.
