W kontekście biologicznym do wymarcia gatunku dochodzi, gdy jego ostatni przedstawiciel kończy swój żywot. Autorzy badania opublikowanego na łamach Trends in Ecology & Evolution twierdzą jednak, że wymarcie może mieć miejsce dwukrotnie.
O co chodzi? O zjawisko określone mianem wymierania społecznego, w ramach którego dany gatunek znika w zakresie kulturowym. Jak sugerują naukowcy, wraz z rosnącą liczbą wymierających gatunków (i znikających z naszej pamięci) zmienia się również społeczne postrzeganie tego, jak ważna jest ochrona tych, które pozostały na Ziemi.
Czytaj też: Wymieranie permskie było nie tylko zabójcze. Ówczesny smród był nie do wytrzymania
Społeczne wymieranie może wpływać na wysiłki ekologów mające na celu ochronę bioróżnorodności, ponieważ może zmniejszyć nasze oczekiwania wobec środowiska i nasze postrzeganie jego naturalnego stanu, takiego jak to, co jest standardem bądź względną normalnością.
Josh Firth, Uniwersytet Oksfordzki
Wymieranie biologiczne nie jest jedynym – towarzyszy mu też wymieranie społeczne
Na potrzeby swojej pracy jej autorzy wzięli pod lupę dziesiątki starszych badań, na podstawie których chcieli ustalić, w jaki sposób dochodzi do wymierania społecznego. Zidentyfikowali też czynniki potęgujące to zjawisko, takie jak znaczenie symboliczne lub kulturowe, odstęp czasowy od wymarcia danego gatunku czy też jego powiązania z ludźmi. O ile zazwyczaj wymieranie społeczne następuje po biologicznym, to zdarza się, iż oba te zjawiska mogą występować symultanicznie. Kluczowym czynnikiem jest popularność takiego gatunku.
Gatunki mogą pozostać zbiorowo znane także po tym, jak wyginą, a nawet stać się bardziej popularne. Jednak nasza świadomość i pamięć o takich gatunkach stopniowo ulega przekształceniu i często staje się niedokładna, stylizowana lub uproszczona, a także oderwana od rzeczywistego gatunku.
Uri Roll, Uniwersytet Ben-Guriona
Czytaj też: Zmiany klimatu widać z kosmosu. Co mówi na ten temat astronauta z ISS?
Najważniejszym wnioskiem płynącym z nowych badań jest to, że istnieją liczne powiązania między wymieraniem społecznym a brakiem wsparcia dla ochrony bioróżnorodności. Oznacza to, iż ważne jest, aby zachować pamięć o wymarłych gatunkach, dzięki czemu uświadomimy sobie, co bezpowrotnie przepadło.