Przyglądając się 14 łańcuchom wysp wulkanicznych, naukowcy zrozumieli, dlaczego niektóre z nich funkcjonują dłużej niż inne i jak może to wpłynąć na ich ekologię.
Jeśli spojrzymy na mapę Hawajów, można zauważyć, że składają się one z jednej dużej wyspy z kilkoma aktywnymi wulkanami i szeregiem mniejszych wysp ciągnących się w łuku zachodnim, aż do momentu, gdy znikną jako kilka piaszczystych atoli. Takie ustawienie nie jest przypadkiem, ale ilustracją tego, jak wyspy wulkaniczne powstają i znikają.
Łańcuchy wulkanicznych wysp tworzą się, gdy gorąca masa stopionej magmy wystrzeliwuje przez płaszcz i przebija skorupę ziemską, tworząc nową wyspę, którą następnie wypiętrza dno oceanu.
Jednak pióropusz nie pozostaje w jednym miejscu. Płyty tektoniczne naszej planety znajdują się w ciągłym ruchu względem siebie, więc płyta nad pióropuszem przesuwa się wzdłuż niego, co powoduje powstawanie kolejnych wysp w łańcuchu w ciągu milionów lat. W miarę upływu czasu najstarsze wyspy wracają do morza.
Proces ten doprowadził między innymi do powstania wysp hawajskich, Wysp Kanaryjskich i łańcucha wysp Galapagos. Ale długość życia tych wysp waha się od kilku milionów lat do 20 milionów lat. Dlaczego tak się dzieje jest niejasne, ale zespół badawczy uważa, że dwa decydujące czynniki to prędkość płyty tektonicznej i wielkość wypiętrzania dna morskiego spowodowanego przez pióropusz.
Na podstawie badań 14 wysp wulkanicznych zespół stwierdził, że im wolniej płyta się porusza i im większe jest wypiętrzenie, tym dłuższe jest życie wyspy. Dlatego też Wyspy Hawajskie funkcjonują dłużej niż Galapagos, a Wyspy Kanaryjskie są najstarsze na świecie.