Badania prowadzone w obrębie ośrodka kultury powstałego w epoce kamienia na Ukrainie pomagają wyjaśnić, dlaczego dziesiątki tysięcy ludzi stworzyło społeczność, która nagle upadła ok. 5000 lat temu.
Wydobyta na Ukrainie „megastruktura” była duża w porównaniu z otaczającymi ją domami, choć nie szczególnie duża jak na współczesne standardy – miała 190 metrów kwadratowych. Niektóre ze wschodnioeuropejskich budowli osiągały rozmiary rzędu 1700 metrów kwadratowych, przez co archeolodzy zastanawiali się nad ich przeznaczeniem. Obecnie prowadzone wykopaliska ujawniły, że budynki te były wykorzystywane do codziennych czynności, takich jak przygotowywanie oraz przechowywanie żywności.
Megastruktury zostały zbudowane przez kulturę Cucuteni-Trypole- cywilizację, która w epoce kamienia rozciągała się od Karpat po rzekę Dniepr. Od około 4100 r. p.n.e. do 3600 r. p.n.e., ludzie z tej grupy zbudowali duże społeczności, które składały się z tysięcy domów. Na badanym obszarze znajdowało się 3 000 domów, choć nie jest jasne, czy wszystkie istniały w tym samym czasie. Nie wiadomo również, ile osób zamieszkiwało ten obszar.
Czytaj też: Polsko-słowacka grupa archeologiczna prowadzi przełomowe badania w Tatrach Bielskich
Naukowcy zastanawiają się, czy były to całoroczne osiedla, czy może miejsca spotkań. Ludzie z kultury Cucuteni-Trypole byli rolnikami, którzy uprawiali zboża, a także pasterzami, zajmującymi się głównie handlem bydłem. Polowali również na zwierzynę łowną, chociaż z biegiem czasu zmniejsza się liczba dowodów na prowadzenie polowań. Tamtejsze domy były zazwyczaj rozmieszczone w kręgach, czasami usiane placami zakotwiczonymi przez duże prostokątne budynki, które archeolodzy nazwali „megastrukturami”.
Megastruktura w Maidanetske składała się z jednej zadaszonej części i nieco większego, murowanego dziedzińca na wolnym powietrzu. Pochodzi ona z 38 wieku p.n.e., a jej ściany były wykonane z drewna i kłód, a w zamkniętej części budynku znajdował się kominek. Na miejscu znaleziono również garnki, słoje i naczynia kuchenne. Przy kominku znajdowały się kości, prawdopodobnie z ostatniego posiłku przed opuszczeniem budynku.
[Źródło: livescience.com; grafika: Robert Hofmann]
Czytaj też: Archeologowie znaleźli dowody na podbój Jerozolimy przez Babilończyków