Wiatr słoneczny to strumień naładowanych cząstek, które mają stale bombardują Ziemię. Czy powinniśmy się ich obawiać?
Słońce stale wyrzuca w przestrzeń kosmiczną cząstki – głównie dodatnie protony i ujemne elektrony. Tworzą one swoisty huragan pędzący z prędkością milionów km na godzinę nazywany wiatrem słonecznym.
Jak Ziemia wypromieniowywana w kosmos
Istnienie wiatru słonecznego po raz pierwszy zasugerował Richard Carrington w 1859 r. Ale teoretyczne podstawy istnienia wiatru słonecznego opublikował dopiero w 1958 r. Eugene Parker. Jego hipoteza została potwierdzona rok później przez sondę Łuna 1.
Wraz z wiatrem słonecznym nasza gwiazda stale traci masę – ok. 1,8 mln ton na sekundę. To oznacza materię o masie Ziemi wyrzucona w przestrzeń w ciągu 150 mln lat. Mimo iż wydaje się to sporo, to jest to tylko ułamek masy Słońca.
Wiatr słoneczny powstaje w koronie słonecznej – stale gorącej (temperatura ok. 3 mln stopni Celsjusza) cienkiej zewnętrznej „atmosferze” naszej gwiazdy. Korona jest aż milion razy słabiej widoczna niż powierzchnia Słońca – można ją obserwować tylko za pomocą koronografu albo podczas całkowitego zaćmienia Słońca.
Czytaj też: Dlaczego gwiazdy eksplodują?
Czytaj tez: Dlaczego Mars jest czerwony?
Czytaj też: Czy można uprawiać seks w kosmosie?
Dlaczego korona słoneczna ma tak wysoką temperaturę? Tego nie wiadomo na pewno, ale naukowcy przypuszczają, ze odpowiadają za to fale uderzeniowe wywoływane we wnętrzu gwiazdy. Są one tak silne, że powstają niezwykle szybkie cząstki elementarne, które uciekają grawitacji Słońca.
Zorze i burze – spektakl i potencjalne zagrożenie
Zgodnie z obecnym stanem wiedzy, wiatr słoneczny ma dwa składniki. Dzielimy go na powolny wiatr słoneczny o prędkości 400 km/s, temperaturze 15 mln stopni Celsjusza, powstający w koronie oraz szybki wiatr słoneczny o temperaturze 0,8 mln stopni Celsjusza, prędkości 750 km/s i miejscu powstawania zlokalizowanym na powierzchni gwiazdy.
Większość wiatru słonecznego jest przyspieszana przez energię magnetyczną tzw. dziur koronalnych. Są to obszary, w których linie pola magnetycznego otwierają się w przestrzeń kosmiczną.
Z kolei wybuchy słoneczne wytwarzają ważące miliardy ton gigantyczne chmury plazmy, które są wyrzucane w przestrzeń kosmiczną jako burze słoneczne. Zjawisko to nazywamy koronalnymi wyrzutami masy i obserwujemy dość często. Niektóre z koronalnych wyrzutów masy są większe od Ziemi.
Czytaj też: Czym jest czas?
Czytaj też: Nadchodzi nieśmiertelność, czyli jak nauka oszukuje śmierć?
Czytaj też: 10 innowacji, które odmienią medycynę
Wiatr słoneczny i burze słoneczne docierające do Ziemi uderzają w pole magnetyczne naszej planety. Wywołują widowiskowe zorze polarne widoczne w okolicach pola podbiegunowego. Szybki wiatr słoneczny może także uszkadzać satelity na orbicie Ziemi.
Warto wspomnieć, że wiatr słoneczny tworzy bańkę o średnicy ok. 3 mld km. Jest to tzw. heliosfera, czyli obszar, w którym dominuje pole magnetyczne Słońca. Kraniec heliosfery, czyli przejście w przestrzeń międzygwiezdną, granica Układu Słonecznego, został osiągnięty przez sondę Voyager, która została wystrzelona w 1977 r. Od tego czasu zmierza ona ku gwiazdom i niesie wiadomość dla cywilizacji pozaziemskiej.
