Nocne i dzienne ssaki widzą to samo – ale tylko przez krótki czas. Kiedy myszy się rodzą, chromatyna w komórkach ich oczu ma strukturę dobową. Dzień po dniu układ tej chromatyny powoli się zmienia, pozwalając gryzoniom widzieć w nocy. Nie było jednak wiadomo, w jaki sposób zachodzi ten proces.
Na podstawie modeli matematycznych naukowcy odkryli wcześniej, że deformacja jąder może być kluczowym elementem w zmianie struktury DNA. Gdybyśmy mogli zobaczyć wnętrze jądra, zobaczylibyśmy, że chromatyna występuje w różnych typach i obszarach. Wokół środka jądra znajduje się tzw. euchromatyna. Z kolei heterochromatyna, która jest rodzajem DNA, leży wokół otoczki jądra. W przeciwieństwie do euchromatyny aktywacja genu heterochromatyny jest niska.
Czytaj też: Aplikacja Lookout pomoże ludziom z problemami ze wzrokiem
Jednak między nocnymi i dziennymi zwierzętami różnice w budowie stają się większe – szczególnie jeśli chodzi o siatkówkę. DNA znajduje się w centrum jądra u nocnych ssaków. Zwykle heterochromatyna pozostaje w otoczce jądrowej. Jednak w przypadku zwierząt nocnych badacze odkryli, że może się ona poruszać na skutek zmieniającego się kształtu jądra.
Aby opisać ruch chromatyny, naukowcy zastosowali modelowanie matematyczne. Korzystając z tej metody mogli zobaczyć ruch chromatyny i jądra, określając i definiując wewnętrzną i zewnętrzną część jądra, a także położenie euchromatyny względem heterochromatyny. Obserwując heterochromatynę w oczach myszy, odkryli, że tzw. architektura warunkowa prowadzi do usunięcia dwóch białek, co umożliwia ruch heterochromatyny.
[Źródło: phys.org; grafika: Hiroshima University]
Czytaj też: Dlaczego leki działające dobrze u myszy zawodzą w przypadku ludzi?