Po raz pierwszy naukowcy stworzyli plazmę schłodzoną laserem. Osiągnięte temperatury są niższe niż panujące w przestrzeni kosmicznej, a plazma osiąga -273 stopni Celsjusza.
Lasery często kojarzą się z ogrzewaniem obiektów. Jednak chłodzenie laserowe może działać odwrotnie, a naukowcy używają go do obniżania temperatury. Kiedy badacze opracowali sposób chłodzenia w ten sposób gazów, otworzyło to wiele nowych ścieżek. W efekcie udało im się schłodzić plazmę do temperatury odrobinę powyżej tzw. zera absolutnego.
Plazma jest jednym z czterech podstawowych stanów materii, po ciałach stałych, cieczach i gazach. Często jest produkowana w bardzo gorących miejscach, na przykład w Słońcu. W eksperymencie naukowcy użyli zestawu 10 laserów o różnych długościach fali do schłodzenia neutralnej plazmy. Wyparowali stront (metal) za pomocą laserów, które uwięziły i ochłodziły szereg atomów. W efekcie udało się przekształcić gaz w plazmę, która szybko się rozprężała, a następnie rozpraszała.
Poprzez schładzanie neutralnej plazmy badacze otworzyli nowe możliwości badania jej w ekstremalnych środowiskach, takich jak wnętrza białych karłów czy centrum Jowisza. Teraz badacze odpowiedzialni za to odkrycie zamierzają kontynuować swoją pracę, aby osiągać jeszcze niższe temperatury. Ich zdaniem możliwe jest utworzenie plazmy zwanej kryształem Wignera.
[Źródło: newsweek.com; grafika: Rice University]
Czytaj też: Reaktor termojądrowy Wendelstein 7-X jest bliski osiągnięcia rekordowych wyników
