Nasza galaktyka jest wypełniona setkami miliardów gwiazd, ale określenie ich wzajemnego położenia jest sporym przedsięwzięciem kartograficznym.
Badacze wykorzystali starą niezawodną metodę do budowy mapy 3D Drogi Mlecznej. Zespół z Uniwersytetu Warszawskiego wykorzystał gwiazdy zwane cefeidami do stworzenia mapy naszej galaktyki. Porównując je z innymi danymi astronomowie mogą ustalić, w jaki sposób wszystkie gwiazdy Drogi Mlecznej są umiejscowione wobec siebie.
Czytaj też: Naukowcy opracowali sposób na znalezienie milionów czarnych dziur z Drogi Mlecznej
Cefeidy to gwiazdy, których rozmiar i jasność są nieregularne. Powiększają one swoją średnicę w miarę rozjaśniania, a następnie kurczą się i ściemniają. Chociaż istnieje kilka rodzajów cefeid, większość „klasycznych” jest młoda i większa od Słońca. Ich zmiany jasności pomagają astronomom ustalić ich miejsce w galaktyce.
Cefeidy, ze względu na ich zmiany w jasności i rozmiarach, można grupować razem i wykorzystywać jako drogowskazy w całej galaktyce. Dorota Skowron i jej współpracownicy zebrali około 2400 takich gwiazd. Ich zachowanie zostało zmierzone na podstawie zmian jasności, aby zrozumieć, gdzie się znajdowały. Po określeniu ich pozycji zespół mógł zobaczyć kształt dysku galaktycznego i zrozumieć, jak bardzo był on wypaczony przez różne czynniki.
Spoglądając na szacowany wiek gwiazd, astronomowie byli również w stanie spojrzeć na tempo powstawania tych cefeid. Dzięki temu byli w stanie wygenerować symulacje formowania się gwiazd, cofając się o 220 milionów lat, chociaż niektóre z nich miały nawet 400 milionów lat. Dla porównania Słońce ma około 4,5 miliarda lat, ale cefeidy są bardziej masywne i jaśniejsze niż centralna gwiazda Układu Słonecznego, przez co często wypalają się, zanim osiągną sędziwy wiek.
[Źródło: popularmechanics.com; grafika: OGLE]
Czytaj też: Astronomowie zrozumieli jak doszło do zderzenia galaktyk tworzących Drogę Mleczną
