Zegarek mechaniczny jest dla wielu tym jedynym „prawdziwym zegarkiem” i nic dziwnego, jako że łączy w sobie tradycję ze sztuką zegarmistrzowską. Dlatego dziś przybliżymy Wam to, jak działa zegarek mechaniczny.
Zegarek mechaniczny
Tak jak zegarek kwarcowy można rozpoznać po przeskakującej wskazówce sekund, zegarek z mechanizmem mechanicznym, a więc pozbawionym w zupełności elektroniki, rozpoznamy po znacznie płynniejszym przebiegu wskazówki po tarczy. To, obok charakterystycznego cichego tykania, najlepszy i najczęstszy wyznacznik tego, z jakim mechanizmem mamy do czynienia.
Czytaj też: Zegarek Excalibur Spider Huracan STO, czyli coś do pary z nowym Lamborghini
Czytaj też: Biurkowy zegarek Batmobil, to wyjątkowa replika za ponad 100000 zł
Czytaj też: CZ Smart to wyjątkowy nowy zegarek od Citizen
Dla wielu zapalonych użytkowników zegarków, to właśnie mechaniczne modele będą tymi „prawdziwymi”, co w rzeczywistości naprawdę łatwo zrozumieć. W przeciwieństwie do kwarcowych, te są istnym pokazem sztuki zegarmistrzowskiej i mikromechaniki zamkniętej w misternie zaprojektowanym i poskładanym mechanizmie o złożoności nawet setek elementów w szalenie małej obudowie. Jak tu nie docenić czegoś takiego?
Opowiadamy jak działa zegarek mechaniczny
Uznawane za zegarki tradycyjne, które mają na karku całe wieki, modele mechaniczne bazują wyłącznie na siłach fizycznych, zaprzężonych ze sobą w finezyjną całość. Za napędzanie całości odpowiada tutaj nie bateria, a połączenie naciągu z ukrytą w bębnie sprężyną, która oddaje zgromadzoną energię na zębatki napędu, po prostu rozwijając się.
Samo naciąganie sprężyny odbywa się na dwa sposoby – albo poprzez kręcenie koronką zegarka, albo jego zwyczajne noszenie na nadgarstku (lub pozostawienie w rotomacie) dzięki wachnikowi. To kolejno warianty zegarków mechanicznych z manualnym i automatycznym naciągiem, ale warto pamiętać, że możemy spotkać chyba najbardziej przyjazne użytkownikowi połączenia jednego z drugim.
Wprawiany w ruch przez sprężynę bęben przekazuje energię przez kilka przekładni/zębatek dalej, wprawiając poszczególne wskazówki w ruch. Gdyby jednak nie regulator chodu, czyli zmyślne połączenie koła wychwytowego i wychwytu z kołem balansu (również ze znacznie dynamicznie działającą sprężyną), nakręcona sprężyna uwolniłaby energię w jednym momencie.
W rzeczywistości ten zespół jest odpowiednikiem elektrycznego układu w zegarku kwarcowym, ponieważ odpowiada za podział ruchu kół na równe przedziały, przekładając się na ogólną dokładność wskazań zegarka. W tym przypadku im jego częstotliwość jest wyższa (im więcej razy balans wykona ruch wahadłowy), tym lepiej dla precyzji, a mowa tutaj o nawet 36000 ruchach w ciągu godziny.
Jako że cały mechanizm sprowadza się do regularnych, powtarzalnych uderzeń zębów koła wychwytowego o trzpienie wychwytu, da się to usłyszeć w postaci cichego tykania.
Warto też wspomnieć o znajdujących się na przekładniach kamieniach, będących zwykle syntetycznymi rubinami lub szafirami. Te w rzeczywistości są ładniejszymi odpowiednikami łożysk o znacznie lepszych właściwościach względem ich metalowych odpowiedników.
Po ilości tych kamieni można rozpoznać poziom skomplikowania mechanizmu (im więcej, tym bardziej skomplikowany), a na powyższych zdjęciach możecie nawet dostrzec jeden z nich we wnęce tarczy – to tak zwany model open-heart.
Zalety i wady zegarka mechanicznego
Chociaż zegarek mechaniczny jest wręcz niewspółmiernie bardziej skomplikowanym cackiem od kwarcowego, dręczy go wielki problem z precyzją. Mowa nie o miesięcznym, a codziennym odchyleniu sekundowym, dlatego do opisu tych modeli nie używa się określenia „dokładności”, a tolerancji niedokładności chodu. Z kolei wyjątkowo dobrze radzące sobie z tym problemem modele (droższe, bardziej skomplikowane) noszą określenie chronometru.
Czytaj też: Zegarek za 2,2 miliona złotych Twin Turbo Furious inspirowany Bugatti
Czytaj też: Zegarek Garbage zawalczy z elektronicznymi śmieciami
Czytaj też: Warty fortunę zegarek z silnikiem W16 Bugatti
Do problemu z precyzją dorzućmy potrzebę regularnego noszenia lub nakręcania (jednorazowa operacja pozwala na utrzymanie działającego zegarku przed jakieś 40/50 godzin) i okaże się, że modele mechaniczne są ogólnie wręcz gorsze od tych kwarcowych, jeśli weźmiemy pod uwagę ich najważniejszą funkcję (pokazywanie czasu).
Zwłaszcza że pozostawienie ich bez opieki na dłuższy czas może nawet zaszkodzić znajdującym się wewnątrz łożyskom i przekładniom. Nie jest to miłe, jako że w grę wchodzi zazwyczaj galanteryjny dodatek o wartości kilkuset, czy kilku tysięcy złotych. Tego zresztą trzeba co ileś lat podrzucać zegarmistrzowi, jeśli zegarek zaczną dręczyć coraz większe odchylenia dobowe.
Mechaniczny mechanizm ma jednak w sobie tę wyjątkowość, której próżno szukać w modelach kwarcowych. Jest też zupełnie niezależny od zewnętrznego źródła zasilania i przy odpowiednim traktowaniu może posłużyć nam na całe życie.
